Изланувчилар online илмий-амалий

 
 
 

---

498 
СИЁСИЙ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ВА ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОН 
Абдувахабжан Мадаминов,
Фарғона политехника институти
Ҳозирги кунда Ўзбекистон Республикаси Конституцияси халқимиз 
манфаатларини ҳар томонлама ҳимоя қилишга қодир, умумий қабул 
қилинган демократик қадриятларга тўла мос келадиган, жамиятда адолатни 
қарор топтиришга қаратилган асосий ҳужжатдир
16
. Ш.М.Мирзиёев 
Конституция бизнинг эркин ва фаровон ҳаётимиз, мамлакатни янада 
ривожлантириш ва фаровонлигининг асоси эканлигини таъкидлайди
17
. 
Ўзбекистон сиёсий мулоқотни ривожлантириш босқичида турибди ва 
шунинг учун жамоатчилик фикрини шакллантириш жараёнида сиёсий 
воситаларни муҳим унсур сифатида таҳлил қилиш зарур. 
Замонавий ўзбек жамияти коммуникация тизимига асосланган сиёсий 
технологияларнинг таъсири ортиб бораётгани билан ажралиб туради. 
Ўзбекистон Давлат хизматлари самарадорлигини ошириш мақсадида 
ахборот-коммуникация технологияларидан фаол фойдаланиш асосида ўзаро 
ҳамкорликнинг янги йўлини белгилаб ижро этувчи ҳокимият органлари 
алоқа тамойилларини, «электрон ҳукумат тўғрисида»ги қонунни, «давлат 
ҳокимияти ва бошқаруви очиқлиги тўғрисида»ги қонунни қабул қилди, 
давлат органларининг жамият олдидаги масъулиятини оширади ва шу билан 
бирга фуқароларнинг технологик саводхонлиги даражасини оширади, давлат 
бошқаруви жараёнларида уларнинг фаоллигини оширади. 
Мулоқотга асосланган сиёсий технологиялар, хусусан, оммавий ахборот 
воситалари, айниқса, электрон, глобал ахборот тизимлари тармоғини 
ривожлантириш нафақат сиёсий жараёнларда технологик ва когнитив рол 
ўйнайди. Сиёсий мулоқотларда қўлланилаётган сиёсий технологиялар 
замонавий ўзбек жамиятида сиёсий институтлар ривожининг ҳал қилувчи 
16
Конституция Республики Узбекистан. Принята 8 декабря 1992 года на одиннадцатой сессии В ерховного 
совета 
Республики 
Узбекистан 
двенадцатого 
созыва. 
[Электронный 
ресурс] Режим доступа: 
http://constitution.uz/ru
(Дата обращения 20.02.2020) 
17
Мирзиёев Ш.М. Конституция - основа нашей свободной и благополучной жизни, дальнейшего развития и 
процветания страны. 7 декабря 2017 г. // Официальный веб-сайт Президента Республики Узбекистан - 
www.president.uz 

---

499 
омилига айланиб бормоқда. Шу билан бирга, сиёсий ижтимоийлашув 
воситалари, жумладан, ижтимоий ҳаракатлар ва ташкилотлар фаолиятидан 
фойдаланган ҳолда аҳолининг сиёсий жараёнларга жалб этилганлик 
даражаси алоҳида аҳамият касб этади. 
Сиёсий технологияларга оид тадқиқотларнинг кўп вактлилигига 
қарамай, жамоатчилик фикрини шакллантиришнинг индивидул сиёсий ва 
технологик воситаларининг жамият тўғрисидаги роли ва таъсири деярли 
ўрганилмаган. Жамоатчилик фикри ва турли ижтимоий субектларнинг хатти-
ҳаракатлари йўналишини барқарорлаштириш ёки ўзгартириш мақсадида 
сиёсий аҳамиятга молик маълумотларни тарқатишга қаратилган муайян 
сиёсий технологиялар фаолияти натижасида фикр -мулоҳазалар етарлича 
ўрганилмаган. 
Шундай қилиб:
– замонавий Ўзбекистонда сиёсий жараённинг барча субъектларининг 
муваффақиятли фаолияти учун жамоатчилик фикрини ҳисобга олишнинг 
аҳамияти ортиб бормоқда; 
- Ўзбекистондаги сиёсий жараён субъектларининг аксарияти ўз 
фаолияти ҳақида ижобий жамоатчилик фикрини ва сиёсий мухолифларининг 
фаолияти ҳақида салбий жамоатчилик фикрини шакллантиришнинг энг 
самарали воситаларини изламоқда; 
– сиёсий воситалар сиёсий кучга ҳам, жамоатчилик фикрига ҳам 
таъсирчанлигини оширади; 
- сиёсий партиялар ўртасида сиёсий технологиялардан фойдаланишнинг 
ўзига хос жиҳатларига амалий қизиқиш мавжуд; 
– Ўзбекистонда рўй бераётган динамик жараёнлар жамият сиёсий 
тизимини ислоҳ қилиш, сиёсий коммуникациялар тизимига фаол таъсир 
кўрсатиш, уларнинг ролини тушунишни тубдан ўзгартириш ва 
функцияларнинг мураккаблашиб боришига олиб келмоқда; 
Шу 
сабабли 
замонавий 
Ўзбекистонда 
инновацион 
сиёсий 
технологиялардан ўзбек жамиятининг сиёсий ижтимоийлашуви ва 
жамоатчилик фикрини шакллантириш воситаси сифатида фойдаланиш 
имкониятини аниқлаш ниҳоятда зарур. 
Ўзбекистонда сиёсий технологиялардан фойдаланишни таҳлил қилиш 
шундай хулоса чиқариш имконини беради.

---

500 
Сўнгги йилларда сайлов жараёни янада демократлашди, чунки сайлов 
қонунчилигининг қўпол ва оммавий бузилиши ҳолатлари қайд этилмаган.
Ўтган 29 йил мустақиллик даврида сиёсий технологиялардан унумли 
фойдаланиб келинмоқда. Айниқса Ўзбекистонда сиёсий жараён субъектлари 
томонидан сиёсий технологиялардан фойдаланиш ва сиёсий натижага 
эришишига Ўзбекистон Республикаси президенти Ш.М.Мирзиёев томонидан 
кўплаб амалий ишлар қилинмоқда.
Уларнинг самарадорлиги сиёсий 
технологик таъсирларни, айниқса, индивидуал, гуруҳий, уларга оммавий 
жавоб бериш ва кейинги сиёсий хатти-ҳаракатларни идрок этиш 
жараёнларини белгиловчи кўплаб омилларни ҳисобга олишга боғлиқ. Сиёсий 
танловлар ва сиёсий хатти-ҳаракатларга халқ ва уларнинг жамоаларининг 
қадриятлари, анъаналари ва устуворликлари ҳам таъсир кўрсатади; муайян 
мақсадга эришишга қаратилган муайян мазмун билан тўлдирилган сиёсий 
ҳаракатлар сайлов майдонини идрок қилиш қобилияти; халқнинг сиёсий 
маданияти ва мамлакатнинг сиёсий ва сайлов тизимлари.