Қизилқум чўлининг жанубий-шарқида жойлашган Оёқоғитма ботиғи атрофида



Download 370,29 Kb.
Sana26.02.2022
Hajmi370,29 Kb.
#470209
Bog'liq
Оёқоғитма


Оёқоғитма
Оёқоғитма. Бухоро вилояти, Қизилқум чўлининг жанубий-шарқида жойлашган Оёқоғитма ботиғи атрофида.
Очилиши ва ўрганилиши: 1995-йилда Ўзбекистон-Полша халқаро археологик экспедитсияси томонидан дала қидирув ишлари натижасида топилди ва тадқиқот ишлари 10 йилча давом этди. Ёдгорликнинг қатламларидан бир қанча намуналар олинди. Оёқоғитма маконининг даврий хронологияси ишлаб чиқилди. Унга кўра ёдгорликнинг маданий қатламлари 7180±20 дан то 4460±80 мингйилликлар билан саналанди.
2006-йилда К. Шимчак ва М. Хўжаназаровларнинг “Қизилқумдаги неолит даври макони Оёқоғитма ва бошқа топилмажойлар” номли монографияси нашрдан чиқарилди.
Ўтган асрнинг 90-йилларидан бошлаб Калтаминор маданиятига оид Оёқоғитма ёдгорлигида турли фан соҳалари (палеоботаника, археозология, полинология, микроиқлим, геология, седиментология, микроформология, топография, ГИС) 40 га яқин мутахассислар изланишлар олиб боришди.
Даври: Милоддан олдинги VIII – V минг йилликлар. Neolit davrining Kaltaminor madaniyatiga оид тош қуроллари топилган.
Умумий ўлчами: очиқ турдаги манзилгоҳ.
Топилмалар:
Ушбу маконнинг 9-5-маданий қатламларидан 15000 та тош буюмлар(кремний, халтседон, қайроқтош, квартс), микрофауна, охра ва гулхан қолдиқлари аниқланди.
Машғулоти:
Асосан овчилик.
Объектнинг илмий аҳамияти:
Оёқоғитма Ўзбекистоннинг илк неолит даври тош индустриясининг типологик таснифини беради. Оёқоғитма маконидаги тош буюмларни таҳлил қилиш асосида тошга ишлов беришнинг 10 дан зиёд техник усуллари (тошларни оғир ва енгил тош ушатгичлар), органик (суяк ва ёғоч) ушатғичлар, кийик шохи қадалган ёғоч воситаси ёрдамида зарб бериш ёки кийик шохи ўрнатилган ёғоч мослама ёрдамида эзиб синдириш усуллари) қўлланилганлигини аниқлаш имконини беради.
Оёқоғитма макони илк неолит даврига оид материалларни қиёслаш асосида ёдгорликда тошга ишлов беришда Самарқанд сўнгги палеолит маданиятида ҳукм сурган техник анъаларнинг давом этганлигини кўрсатади.
Адабиётлар:
1. Виноградов А. В. Охотники и рыболовы Среднеазиатской междуречья. Москва, 1981. (Vinogradov A.V. Oxotniki i ribolovi Sredneaziatkoy mejdurechya. Moskva, 1981).
2. Григорьев Г.В. Многослойная позднепалеолитическая стоянка Корнач в Молдавии \\ Изыскания по мезолиту и неолиту СССР. Л. 1983а (Grigoryev G.V. Mnogosloynaya pozdnepaleoliticheskaya stoyanka Karnach v Moldavii // Iziskanie po mezolitu I neolitu SSSR. Leningrad, 1983a).
3. Исламов У.И. Мезолитическая стоянка Кушилиш под Ташкентом \\ ОНУз. № 7. Ташкент. 1970 (Islamov U.I. Mezoliticheskaya stoyanka Kushilish pod Tashkentom // ONUz. #7. Tashkent, 1970).
4. Исламов, Мезолитические памятники Ферганской долины \\ ИМКУ. 9. Ташкент.1972б (Islamov U.I. Mezoliticheskiya pamyatniki Ferganskoy dolini // IMKU. 9. Tashkent, 1972b).
10. Исламов У.И. К вопросу о локальных вариантах эпохи мезолита и неолита Узбекистана\\ ИММКУ 11. 1974а (Islamov U.I. K voprosu o lokalnix variantax epoxy mezolita i neolita Uzbekistana // IMKU. 11. 1974a).
11. Исламов У.И. Пещера Мачай. Ташкент, 1975а. (Islamov U.I. Peshera Machay. Tashkent, 1975a).
12. Исламов У.И. К выделению локальных вариантов мезолита Узбекистана \\ ИМКУ. Ташкент. 1975б (Islamov U.I. K videleniyu lokalnix variantov mezolita Uzbekistana // IMKU. Tashkent, 1975b).
13. Исламов У.И. Мезолит Средней Азии \\ Автореф. Док. Дис-С. Новосибирск. 1977 (Islamov U.I. Mezolit Sredney Azii. Avtoref. na soisk.uch.step.dok.ist.nauk. Tashkent, 1977).
14. Исламов Г.Ф., Тимофеев В.И. Культура каменного века Централной Азии. Ташкент. 1977 (Islamov G.F., Timofeyev V.I. Kultura kamennogo veka Sentralnoy Azii. Tashkent, 1977).
15. Исламов У.И. Обиширская культура. Ташкент. 1980 (Islamov U.I. Obishirskaya kultura. Tashkent, 1980).
16. Исламов У.И. У истоков древней культуры Ташента. Ташкент. 1982 (Islamov U.I. U istokov drevney kulturi Tashkenta. Tashkent, 1982).
17. Исламов У.И. Стоянка Кушилиш \\ У истоков древней культуры Ташента. Ташкент. 1982 (Islamov U.I. Stoyanka Kushilish. Tashkent, 1982).
18. Коробкова Г.Ф. Культуры Средней Азии эпохи мезолита и неолита \\ Проблемы археологиии Средней Азии \\ Тезисы и сообщ. К совещанию по археологии Средней Азии. (1-7 апреля, 1968 г.). Ташкент. 1968 (Korobkova G.F. Kulturi Sredney Azii epoxy mezolita i neolita // Problemi arxeologii Sredney Azii (1-7 april, 1968). Tashkent, 1968).
19. Коробкова Г.Ф. Орудия труда и хозяйство неолитических племен Средней Азии \\ МИА. М. 158. 1969 (Korobkova



Download 370,29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish