Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус



Download 415,5 Kb.
bet21/25
Sana24.02.2022
Hajmi415,5 Kb.
#194462
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25
Bog'liq
МАЪРУЗА метрол

57-расм. ВР-1 вибрографининг умумий куриниши.

Осциллографлар узгартгич-датчиклар сигналини ёзиб олувчи ёрдамчи асбоблар саналади. Бундай максадлар учун ёруглик нурланишли ва электрон (электрон-нурланишли) осциллографлар кулланилади. курилиш конструкцияларини тадкик этиш учун тадкик килинаётган конструкциянинг бир вактда бир неча нуктасида (24 тагача) тебраниши бевосита ёзиб олиш имконини берувчи ёруглик-нурланишли осциллографлар айникса кенг таркалган. Бу осциллографлар частота диапазони 2 дан 3 кГц гача чегараланган.


Электрон-нурланувчи осциллографлар амалда инерциясиз. Улар тадкик килинаётган жараён частотаси 3 кгц дан ошган холларда (масалан, портлаш юки) кулланилади. Деформацияни улчаш курилмасининг принципиал схемаси 58-расмда курсатилган. Бу схемада улчов купригини кувват билан таъминлаш доимий токдан фойдаланишни кузда тутади.
58-расм. Осциллографлар оркали деформацияни улчаш курилмасининг схемаси.

Н-102 туридаги осциллографлар (кучма) бир вактнинг узида саккизта виброграммани куз билан кузатиш ва ёзиш учун мулжалланган (59-расм).


59-расм. Н-102 осциллографининг умумий куриниши;
1-кискич; 2-даста; 3-учиргич; 4-копкок; 5-даста; 6-даста; 7-диафрагма; 8-вольтметр; 9-“кузча”; 10-учиргич; 11-парда; 12-копкок; 13-экран; 14-даста; 15-реостат; 16-клемла; 17-кнопка; 18-19-даста; 20-кассета; 21-даста; 22-кабул килувчи кассета.
Мазкур осциллографлар куйидаги модификацияларда ишлаб чикилади: хаво харорати к10 дан –35оС гача, хавонинг нисбий намлиги 80%, ва хаво харорати к10 дан –35оС гача ва хавонинг нисбий намлиги 98% (Н-102Т) булган шароитда ишлатилиш учун.
Осциллограф металл корпусда жойлашган булиб, унинг устки панелда тегишли курсатгичлари билан бошкарув органи жойлашган.
Осциллографдан фойдаланилганда зарб ёки айрим импульсларни кайд этиш учун уни зарб руй бермасдан аввалрок ишга тушириш лозим, акс холда тасма-пленка етарли тезлик билан харакатланишга улгура олмай, ходисанинг бошлангич кисми бой берилиши мумкин.
Н-700 осциллографи (14 каналли) частотаси 0 дан 2000 Гц гача булган электр жараёнларини кайд этиш учун мулжалланган. Конструкциясининг оддийлиги, шинамлиги ва унча катта булмаган массаси уни лаборатория шароитида ва дала синовларида куллаш самарадорлигини беради. Осциллографни кувват билан таъминлаш кучланиши 27 в булган аккумуляторлардан ёки махсус узгартиргичлар оркали умумий тармокдан амалга оширилади.
Вакт белгилари тасмага нозик кундаланг чизиклар куринишида аниклиги 1% гача булган махсус белгиловчилар ёрдамида туширилади (60-расм).


60-расм. Н-700 осциллографида ёзилган вакт белгилари курсатилган виброграмма.

Тебранма харакатларни куз билан кузатиш учун осциллографлар кенгайтирувчи курилмаси булган махсус экранга эга. 61-расмда осциллографнинг умумий куриниши берилган.


Бу осциллографнинг Н-102 осциллографидан принципиал фарки шундан иборатки, биринчисида ички автоном магнитли гальванометрлар катта улчамга, нисбатан катта массасига эга булиб, жуда эхтиёткорлик билан муомала килишни талаб этади. Иккинчисида эса осциллографга урнатилинган битта умумий магнит блокидан фойдаланилади. кискача айтганда, гальванометр ичида кузгули рамка жойлашган герметик ёпик булган диаметри 5,5 мм алюминий кувурчани ифода этади. Бу гальванометр худди Н-102 осциллографи гальванометри каби ишлаган холда, унинг конструкцияси ишончлирок.
61-расм. Н-700 осциллографининг умумий куриниши.
1-белгиловчини учиргич; 2-электрон муфта учиргичи; 3-реостат дастаси; 4-вольтметр; 5-ёритувчининг копкоги; 5-тезликни узгартирувчи; 7-куз билан кузатиш экрани; 8-ялтирамайдиган экранда эгри чизикларни ёйиш учун даста; 9-сигнал лампаси; 10-гальванометр блокининг копкоги.

Электрон осциллографлар. Динамик жараёнларни тадкик этишда жараённи куриниши электрон нурли трубкаларда намоён этилувчи электрон осциллографлардан фойдаланиш кенг йулга куйилган. Унинг ишлаш принципи айрим моддаларнинг (масалан рух олтингугурти) электрон бомбардимони таъсирида нурланиш хусусиятига эга. Трубкада ингичка электрон нур пайдо булиб, унинг экранга тушиши натижасида нурланишга олиб келади. Осциллографдаги ёйувчи генератор нурни экранда чапдан унгга харакатланишга олиб келади. Ёйилишнинг частотаси 10 гц дан ошик булганда экранда биз яхлит горизонтал ёркин чизикни курамиз. Текширилаётган сигнал тегишли кучлантиришдан кейин нурни вертикал буйича огдира бошлайди. Шу аснода сигналнинг куринадиган тасвири пайдо булади.


Электрон осциллографларнинг бир-биридан хам конструкцияси, хам вазифаси буйича фаркланувчи турли-туман хиллари мавжуд. Хотирасида саклаб колувчи трубкали осциллографлар бир марта хосил булган импульсларни кайд этиб, кейин эса бир неча марта ёки узок вакт давомида уни курсатиш имконига эга.


Вибродатчиклар.
Улчанаётган механик катталикни электрик кийматга айлантириб берувчи тузилма датчик дейилади.
Замонавий виброулчов асбобларида механик тебраниш электр катталигига айлантирилиб, осциллограф томонидан ёзиб олинади. Датчик ва кайд этувчи аппаратура орасидаги алока утказгичлар оркали амалга оширилади, титраш параметрларини улчаш эса масофадан амалга оширилиши мумкин.
Виброулчов техникасида генераторли ва параметрик вибродатчиклар кенгрок таркалган. Ноэлектрик катталикларни улчашда электр юритувчи куч хосил килувчи вибродатчиклар генератор дейилади.
Улчанувчи ноэлектрик катталикларни узгаришини каршилик, индуктивлик, сигим ва бошка шу каби электр параметрларини улчашга узгартирувчи датчиклар параметрик датчик дейилади.
Параметрик датчиклар индуктив, сигимли, ОМ каршиликли, акустик турларга булинади. Параметрик датчиклар каторига дифференциал индуктив вибродатчик ВД-3, сигимли вибродатчик ВР-1 ва бошкалар киради.
Механик узи ёзар асбобларга караганда кичик массага эга булган шинам замонавий вибродатчиклар етиши кийин жойларга хам урнатиш имконига эга. 62-расмда айрим индукцион вибродатчиклар курсатилган.
Уларнинг купчилигини ишлаш тамойилини осонгина ВЭГИК вибродатчигининг конструктив схемасида куриш мумкин (63-расм).
Асбоб куйидаги асосий кисмлардан иборат: тиргак 1 да турувчи люфтсиз шарнир 3 ёрдамида корпус 11 га махкамланган цилиндрик масса куринишидаги вибродатчик маятниги 3. Вертикал тебранишни кайд этувчи маятник айланиш уки горизонтал, горизонтал тебранишни кайд этиш учун эса – вертикал йуналтирилган.

62-расм. Вибродатчиклар.
а) ВЭГИК; б) ВИБ-А; в) К-001.
63-расм. ВЭГИК нинг конструктив схемаси.

Маятникнинг огирлиги пружина – 9 ёрдамида мувозанатланган. Маятник хусусий тебраниши частотасининг узгариши винт 7 ёрдамида амалга оширилади. Ушбу винт айлантирилганда пружина 9 махкамланган гайка 8 сурилади ва пружинанинг тортиш кучи узгаради. Винт корпус ташкарисига чикарилиб, унга даста 10 урнатилинган. Маятникка органик шишадан тайёрланган цилиндрик каркас 5 осилган алюминий ричаг 4 махкамланган. Каркасга ингичка сим уралган галтак бириктирилган. Бу галтакнинг охирлари икки кискичга чикарилган. Индукцион галтак доимий магнит майдони 6 да жойлашган


Вибродатчиклар ишлаш тамойилининг батафсил тавсифи (1) да келтирилган.



Download 415,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish