Iv-variant 1-topshiriq Diqqat nuqtasi nimalarni o’z ichiga oladi? (yozma)

2. Oddiy dirijorlik o’lchovlari deganda nimani tushunasiz?

Dirijorlik asarlarini o’zlashtirish jarayonida o’lchovlar katta ahamiyatga ega. Dirijor taktlash jarayonida kuchli va kuchsiz hissalarni his qilib, jamoa oldida kuchli va kuchsiz hissalarni ko’rsata olishi shart. Ushbu jarayonni o’rganishni oddiy o’lchovlardan boshlaymiz.2/2; 2/4; 2/8 о‘lchamdagi xar bir harakatga yarimtalik ( ) nota tо‘g‘ri keladi. 2/4 о‘lchamda xar bir harakatga choraktalik (♩) nota tо‘g‘ri keladi. 2/8 о‘lchamda xar bir harakatga 8 talik (♪) nota tо‘g‘ri keladi va x. k. 2/4 takt berish «Ikkiga» hisoblanadi. U ikkita hisobli ritmik davomiylikka ega — 2 ta chorak bundan birinchisi — kuchli-zarbli, ikkinchisi — kuchsizzarbsiz. Har ikkala chorak tegishli qо‘l harakatlari bilan belgilanishi kerak. Aniqroq qilib aytganda qо‘l harakatlari — birinchisi kuchli, ikkinchisi kuchsiz harakat bilan belgilanadi. Biroq, ikki hissali tо‘r (sxema) ni bajarishda bir hususiyat borki, unga jiddiy e’tibor berish kerak. Ma’lumki, qо‘l о‘zining tabiiy hususiyatlari tufayli «Bir» deb pastga keskin tushirilgandan keyin albatta tepaga «sakrab» ketadi, agar 2 hissali tо‘rda u qaytish chog‘ida juda keskin harakat qilsa, unda ikkinchi hissa paytida tepaga chiqib qolishi mumkin, shu tariqa «ikki» pastdan tepaga emas, yana tepadan pastga, «Bir» singari bо‘lib qoladi. Oqibatda taktning 1–chi va 2–chi hissasi bir-biridan farq qilmay qо‘yadi. Buning oldini olish uchun «Birga» harakatidan sо‘ng qо‘lning «sakrashga» intilishini bosib, «ikkiga» harakatini pastdan tepaga boshlash kerak. «Bir»dan sо‘ng qо‘lni vaqtida tо‘xtatish zarurati boshlovchilar uchun 2 –chi hissani bajarishning qiyin jihatidir. Tajriba shuni tasdiqlaydiki, birinchi hissaning 52 aniqligi bо‘yicha «Birga» qо‘lning pastga harakatini, «Ikkiga» tepaga harakatini talab etuvchi ikki hissali metr tо‘ri eng qulaydir. Ikki hissali о‘lchamlarda dirijorlik setkasini shakllantirish haqida aytilgan barcha narsalar boshqa о‘lchamlarga ham birdek taalluqli. Bunga shuni qо‘shimcha qilish mumkinki, taktning kuchli hissasi kuchsiziga nisbatan kо‘proq urg‘u berilishi kerak.