Ўқитувчилар covid-19 га қарши эмлаш ҳақида нимани билишлари керак? Асосий хабарлар ва фактлар

Ўзбекистон Республикасида профилактик эмлашлар миллий тақвими

OПВ нима?

Инсон папилломавируси бутун дунёда жуда кенг тарқалган вируслар гуруҳи учун умумий номдир. Вируснинг 190 дан ортиқ тури мавжуд бўлиб, улардан камида 13 таси саратон касаллигининг ривожланишига олиб келади. OПВ асосан жинсий йўл билан юқади, ва O

OПВ инфекциялари билан энг кўп касалланиш жинсий хаёт бошланганидан кўп ўтмай содир бўлади.

OПВ эркак ва аёлларда қандай касалликларни келтириб чиқаради?

• Вирус эркак ва аёлларда саратон касаллигига сабаб бўлади.
• Инсон папиллома вируси инфекцияси, шунингдек, анус, орофаренкс, вулва, қин ва жинсий олатни скуамоз ҳужайрали карсиномаларининг 20-90 фоизида учрайди.
• OПВ-6 ва ИПВ-11 шунингдек сўгаллар ҳиқилдоқда ёки нафас йўлларининг бошқа қисмларида ҳосил бўлган даврий нафас папилломатоз (ДНП), деб номланувчи нодир ҳолатини келтириб чиқариши мумкин.
• 70% ҳолларда бачадон бўйни саратонига OПВ-16 ва OПВ-18 сабаб бўлади деб ҳисобланади.

Ўзбекистон Республикасида бачадон бўйни саратони билан боғлиқ вазият?

• Ўзбекистонда ҳар йили 1700-1800 нафар аёлга бачадон бўйни саратони ташхиси қўйилади, уларнинг 42%и нобуд бўлади.
• Бачадон бўйни саратони барча ёшдаги аёллар орасида тарқалиши жиҳатидан кўкрак бези саратонидан сўнг иккинчи ўринда туради ва кўкрак бези саратони ва ошқозон саратонидан кейин ўлим учинчи етакчи сабабдир. Фертил ёшдаги аёллар орасида (15-44 йил) бачадон бўйни саратони ўлимнинг иккинчи етакчи сабабидир.
• Бу ўлимларнинг кўпчилиги кеччиккан ташхис туфайли юз беради.

Бачадон саратони билан курашиш учун глобал стратегия ўз ичига қуйидагиларни олади:

• 15 ёшгача бўлган қизларнинг 90% ини ИПВ га қарши эмлаш;
• 70% аёлларни 35 ёшида ва яна қайтадан 45 ёшида профилактик текширувлар;
• Бачадон бўйни саратони касаллиги билан касалланган аёлларнинг 90% даволаш.

Мутахассисларнинг фикрига кўра, тавсияларнинг амалга оширилиши 2050 йилга келиб касалланишни 40%га камайиш ва 5 миллион ўлимнинг олдини олиш имконини беради.