Ўқитувчи таълим тизимида янги ахборот ва коммуникация

www.interfinance.uz 

8
шуғулланувчи марказлар, факультетлар ва ҳатто тадбиркорлик ва давлат 
ташкилотлари ҳам бўлиши мумкин.Консорциум қатъий марказий бошқариш,
хусусий мулк ва муаллифлик ҳуқуқи белгиланган тарзда таъминланган ҳолда 
самарали натижа беради. Ўқитишнинг бу моделидан масалан, Канадада очиқ 
Ўқув агентлигида фойдаланиб келинмоқда [6]
Франчайзинг.
Масофавий ўқитишнинг франчайзинг тамойилига 
асосланган бу моделда мулоқотдаги таълим муассасалари ўзаро ўзлари яратган 
масофавий курсларни алмашадилар. Таълим хизмати бозорида яхши деб 
топилган маҳсулот эгаси бўлган таълим муассасаси бошқа таълим 
муассасаларига яратган ўқув курсларини беради, ёхуд масофавий ўқитиш 
орқали машғулотлар олиб борилади. Ушбу моделнинг характерли жиҳати 
шундаки, маълум бир таълим муассасасида ўқиш нияти бўлган талаба етук 
олий муассасанинг консорциуми орқали ўша ҳажмда, лекин юқори сифатли 
билим ва ўқиш ниҳоясида диплом олиш имконига эга бўлади. 
Франчайзинг модели асосида ўқиш ташкил этилган таълим муассасаларига 
очиқ университет - Бизнес олий таълим муассасаси ва улар билан мулоқотда 
бўлган 
Шарқий 
Европа 
университетларини 
келтириш 
мумкин. 
Валидация. Масофавий ўқитишнинг бу модели кенг тарқалган ўқитиш 
шаклларидан ҳисобланади. Мулоқотда бўлган барча таълим муассасалари ўзаро 
тенг даражада масофавий ўқитиш бўйича битим тузадилар. Улар биргаликда 
масофавий ўқитиш дастури ва курсини яратадилар, бериладиган диплом ва 
сертификатлар бир хил даражада тан олинади. 
Юқоридагиларни хулоса қилиб шуни айтиш мумкинки, масофавий таълим 
комплексини таълим муассасаларига жорий этилиши ҳар томонлама фойда 
келтиради. Олий таълим тизимида бу комплексни жорий қилиш учун барча 
шарт-шароитлар мавжуд. Республика миқёсидаги барча Олий таълим 
масканлари (ОТМ) компьютер, ахборот ва коммуникация технологиялари 
билан яхши таъминланган. Уларнинг барчаси Интернет тармоғига уланганлар. 
Ушбу технологияларни таълим тизимига кенг жорий этиш ОТМлари олдига 
қўйилган кўп муаммоларни ўз пайтида ҳал этишга ёрдам беради. Замонавий 
ахборот ва коммуникация технологиялари воситаларини таълим жараёнига 
кириб келиши анъанавий ўқитиш усулларига қўшимча равишда янги ўқитиш 
шакли - масофавий ўқитиш яратилишига омил бўлди. Масофавий таълимда 
талаба ва ўқитувчи фазовий бир-биридан ажралган ҳолда ўзаро махсус 
яратилган ўқув курслари, назорат шакллари, электрон алоқа ва Интернетнинг 
бошқа технологиялари ёрдамида доимий мулоқотда бўладилар. Интернет 
технологиясини қўллашга асосланган масофавий ўқитиш жаҳон ахборот таълим 

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий электрон журнали. № 4, август, 2017 йил