Иқтисодий атамалар

ТИЖОРАТ — савдо ва савдо-воситачилик фаолияти, савдода иштирок этиш ёки товар ҳамда хизматлар сотувига кўмаклашиш.

ТОВАР — 1. иқтисодий фаолиятнинг моддий буюм шаклидаги ҳар қандай маҳсулоти; 2. сотувчилар ва харидорлар ўртасида олди-сотди, бозор муносабатлари объекти.

ТУШУМ — корхона, фирма, тадбиркор томонидан товар ва
хизматларни сотишдан тушган пул маблағлари, савдо тушуми.

УСТАВ ФОНДИ — таъсисчилар ёки иштирокчиларнинг ўзлари
ташкил этган компания, хўжалик жамиятига дастлабки киритган ва доимий
улуш ҳисобланадиган моддий ҳамда пул маблағлари мажмуи.

УСТАМА — 1) пул ҳисобида маош устига қўшиб бериладиган
қўшимча; 2) қўшимча равишда, такроран, яна; 3) маҳсулотнинг ишлаб
чиқарилиши билан боғлиқ бўлмаган, фақат уни тарқатиш билан боғлиқ
бўлган, қўшимча равишда сарфланадиган (меҳнат, харажат ва шу кабилар)ю

ФОЙДА — даромад ва харажатлар ўртасидаги мусбат фарқ.

ХАРИД — товарлар (ишлар, хизматлар)ни чет элдан ёки мамлакат ичкарисидан пулли асосда сотиб олиш.

ЧЕГИРМА — товарнинг шартномада кўрсатилган базис нархининг эҳтимолий пасайиши ҳажмини аниқлайдиган битим шартларидан бири.

ЧЕК (инг. “check” – пул муомаласига доир ҳужжат, шартнома) — 1. Маълум юридик шахснинг жорий ҳисоб рақамидан муайян миқдордаги
пулни бериш ёки ўтказиш ҳақидаги ёзма фармойишдан иборат махсус
ҳужжат.

ШАРТНОМА — ҳар бирининг бошқа иштирокчиларга нисбатан ўзига олган мажбуриятларини бажариш предметини ўз ичига оладиган икки ёки бир неча шахслар (иқтисодий субъектлар)нинг ихтиёрий келишуви.

ЯЛПИ ФОЙДА — меҳнат ва солиқ билан боғлиқ харажатлар чегириб ташлангандан сўнг ишлаб чиқарувчида қоладиган қўшилган қиймат қисми.

ҚИЙМАТ — ишлаб чиқарувчи (сотувчи) томонидан товарни сотиш мақсадида ўрнатилган сумма.

FA3HA — мамлакатнинг молиявий ресурслари, марказлашган давлат молиявий манбалари.

ҲОМИЙ — қўлловчи, кафил; иқтисодий лойиҳа, ижтимоий тадбирлар ўтказилишини молиялаштирувчи жисмоний ёки юридик шахс; буюртмачи, ташкилотчи, йирик тадбир уюштирувчи.