“ИҚтисодиёт” кафедраси

Ишлаб чиқариш шартномалари чизиғи
– ресурсларни Парето 
самарали жойлаштириш чизиғи бўлиб, бунда қуйидаги шарт бажарилади: 
Ишлаб чиқарувчи мувозанати ёки максимал маҳсулот ишлаб 
чиқариш учун оптимал сарфланадиган меҳнат ва капитал миқдорини 
аниқлаш шарти - 
ишлаб чиқаришнинг шудай ҳолатики бунда ҳар қандай 
омил учун сарфланган бир бирлик пул миқдори бир хил миқдордаги 
маҳсулот ишлаб чиқаришни таъминлайди. 
Ишлаб чиқарувчи ортиқчалиги (ютуғи)
– товарларниг ҳақиқий 
нархларидан чекли (бир бирлик қўшимча товар ишлаб чиқаришга кетган) 
ҳаражатларни айирмалари йиғиндисига тенг. 
Ишчининг нафлилигини максималлаштириш шарти (утилитй 
махимизатион руле)
– бўш вақтни даромад билан чекли алмаштириш 
нормасини иш ҳақига тенглиги 
W
MRS
HR

. 

---

Капитал
– узоқ муддатли оралиқда маҳсулот ишлаб чиқариш учун 
фойдаланиладиган ресурс. 
Капитални меҳнат билан чекли технологик алмаштириш нормаси иккала 
ишлаб чиқариладиган А ва В товарлар учун бир хил бўлиб, улар меҳнат 
нархини капитал нархи нисбатига тенг. 
Касаба уюшмаси 
- бу ишчилар уюшмаси бўлиб, у ўзининг аъзолари 
номидан ва кўрсатмасига кўра тадбиркорлар билан музокара олиб бориш 
ҳуқуқига ега ташкилот. 
Квазиоптимум
– Парето-самарали ҳажмида товар ишлаб чиқариш 
мумкин бўлмаганда ишлаб чиқариш мумкин бўлган вариантлардан енг 
яхшисини танлаш (оптималга яқин). 
Колдора-Хикс мезони
– турмуш фаровонлиги мезони бўлиб, унга кўра 
ютганлар ўз ютуғини бой берганларнинг йўқотишидан юқори деб нархласа. 
Кооператив ўйин 
– ўйинда бир нета ўйинчилар ўзаро келишиб, 
биргаликда ўйнайди (иқтисодиётда кооператив ўйинга мисол сифатида 
картерни қараш мумкин).