История религии Центральной Азии

Download 1,83 Mb.

1 2 3 4 5

Bog'liq
02 Исломнинг Марказий Осиё минтақасидаги

Имом Насоий

Абу Абдурраҳмон Аҳмад ибн Али ибн Шуайб ибн Али ибн Синон ибн Баҳр ал-Хуросоний ан-Насоий (827-915) – ҳадисчилик бобида энг ишончли 6 ҳадис тўпламларидан бирининг муаллифи. Насо шаҳрида таваллуд топган. 15 ёшли муҳаддис Ҳижоз, Ироқ, Шом, Миср ва б. мамлакатларга бориб диний фанларни пухта ўзлаштиради. Ҳадис бобида ёзган «ас-Сунан ал-кубро» («Катта сунан») тўплами унинг шоҳ асари ҳисобланади. Ундан ташқари у «ас-Сунан ас-суғро» («Кичик сунан»), «Фазоил ас-саҳоба» («Кичик сунан»), «ал-Маносик» («Ибодатлар») каби китобларни ёзиб қолдирган.

Муҳаддис Абу Исо Муҳаммад ибн Исо ал-Буғий ат-Термизий (824-892) Термиз яқинидаги Буғ қишлоғида дунёга келган. Унинг бутун ҳаёти ва фаолияти Термизда ўтган. Унинг «ат-Термизий» нисбаси шундан келиб чиққан.
Муҳаммад ат-Термизий ўндан ортиқ асар ёзган. Булар «ал-Жомиъ ал-кабир» («Катта тўплам») (у шунингдек, «Саҳиҳ ат-Термизий» ёки «Сунан ат-Термизий» деб ҳам аталади), «Аш-Шамоил ан-набавиййа» («Пайғамбарнинг алоҳида фазилатлари»), «Китоб ат-тарих» («Тарих китоби»), «Китоб аз-зуҳд» («Тақво ҳақида китоб») ва бошқа асарлар.

Улуғ ватан уруши (1941-1945) даврида динга муносабат бироз юмшади, бу пайтда 1943-йилда Тошкентда Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний идораси ташкил қилинди. Унинг таъсис этилганлиги ҳақида Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари вакилларининг қурултойида (Тошкент, 20-23.10.1943.) эълон қилинди.

80-йиллар охири – 90-йиллар бошлари ЎОМДИ тарихида анчагина мураккаб давр бўлди. Собиқ Иттифоқ тарқаб кетмасидан аввалоқ, республикалардаги қозиликлар ўз ишларини мустақил равишда олиб бора бошлаган эдилар. 1991 йил охирига келиб, ЎОМДИнинг бўлиниши аниқ фактга айланган эди. Инқироз сиёсий омиллар ва мусулмонлар («ваҳҳобийлар» деб номланган гуруҳ ва анъанавий йўл тарафдорлари) ўртасида авж олган бўлинишдан куч олди.

Download 1,83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5