Истеъмолчилар ҳуқуқи ва уни ҳуқуқий ҳимоя қилиш. Истеъмолчи

Халқ табобатини ваъда қилаётган тиббиёт клиникаларига ишонч ўлдими?

• Яқинда Тошкент шаҳар ИИББ ҳузуридаги Тергов департаменти томонидан шу вақтгача телевизион эфирдан рекламаси тушмай келаётган “GUANCHJOU MEDICAL OF CHINA” халқ табобати хусусий клиникасига нисбатан жиноят иши қўзғатилгани ҳақида маълумот берилгач, турли фикр-мулоҳазалар, баҳс-мунозаралар ҳамон давом этмоқда. Биз бу масалада Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлигига бир неча саволлар билан мурожаат қилдик.
•  Истеъмолчилар ­ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлиги бош мутахассиси:Саидбобурхон ЖЎРАЕВ. 
• — Ўзи аслида халû табобати йўналишига ихтисослаштирилган хусусий тиббиёт муассасасининг фаолияти учун қандай талаблар бор?

 “Янги уйнинг топширилиш муддати ўтди, аммо ҳамон қурилиши тугагани йўқ…”

• Истеъмолчи ҳуқуқи
•  Жорий йилнинг 12 апрель куни ижтимоий тармоқда “Golden House” истеъмолчилар ҳуқуқини бузмоқда. Агентлик чора кўрадими?” мазмунидаги пост жойлаштирилган. Постда истеъмолчи “Golden House”дан олмоқчи бўлган уйи 2021 йил 30 ноябрда фойдаланишга топширилиши белгилангани, аммо орадан 4 ой ўтишига қарамай, уй топширилмаганлиги бўйича эътироз билдирган. Бундай ҳолатлар янги уй сотиб олиш жараёнида кўпгина истеъмолчилар дуч келадиган муаммо бўлиб, юқоридаги биргина мурожаат мисолида истеъмолчиларга ўз ҳуқуқларини тушунтириб ўтишни жоиз, деб билдик. Бу масаладаги ҳуқуқий маслаҳатларни Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлиги бошқарма бошлиғи Отабек Садуллоев тушунтириб ўтди.
•  – Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш агентлигининг мазкур ҳолат юзасидан “Golden House Development” МЧЖ ва П.Х. билан тузилган икки томонлама шартномаўрганилди. Ҳақиқатан ҳам, шартноманинг 1.3-бандига асосан мазкур турар жойнинг топшириш муддати 2021 йилнинг 4-чорагига белгиланган бўлиб, келишилган муддатда топширилмаганлиги аниқланган.

• “Golden House” нима дейди?
• “Golden House Development” МЧЖнинг Агентликка тақдим этган маълумотларига кўра, мазкур объектнинг қурилиш ишлари айнан пандемия даврига тўғри келган. Шу сабабли МЧЖ турар жойнинг фойдаланишга топширилиши белгиланган муддатдан кечиктирилганини тан олган. Бугунги кунда компания томонидан мазкур уйда қурилиш ишлари давом этаётгани маълум қилинган.

• АГЕНТЛИК АРАЛАШУВИ
• Агентлик ўрганишлар натижасида ва тузилган икки томонлама шартноманинг 1.3 ва 3.2.4 –бандларига асосан жамият (қурувчи) билан инвестор (истеъмолчи) ўртасида қўшимча келишув имзоланган.
• ҚОНУНГА КЎРА...
• Ўзбекистон Республикаси “Истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Қонунининг 4-моддасига асосан, истеъмолчи товар (иш, хизмат) ҳақида, шунингдек, ишлаб чиқарувчи (ижрочи, сотувчи) ҳақида тўғри ва тўлиқ маълумот олиш ҳуқуқига эга. Қонуннинг 6-моддасига асосан эса, ишлаб чиқарувчи (ижрочи, сотувчи) истеъмолчига ўзи реализация қилаётган товар (иш, хизмат)лар ҳақида ўз вақтида зарур, тўғри ва тушунарли маълумот бериши шарт.

• ХУЛОСА ЎРНИДА
• Демак, хизмат кўрсатувчи, мурожаат мисолида олсак, уй қурувчи МЧЖ ўз мижозлари олдида шу оддийгина тартибга риоя қилса олам гулистон бўлармиди? Нафақат шунча катта-катта қурилиши ишларини амалга ошираётган ташкилот, балки бошқа хизмат кўрсатувчилар ҳам бу борада истеъмолчилар олдидаги мажбуриятига янада масъулиятлироқ бўлса, уларнинг оворгарчиликлари ва ортиқча асаббузарликларига ҳожат қолмасди…

• Истеъмолчининг ҳуқуқлари бузилган тақдирда, у судга мурожаат қилишга ҳақлидир. Даъволар, агар қонунларда бошқача қоида белгиланмаган бўлса, жавобгар, истеъмолчи жойлашган ердаги ёки зарар етказилган жойдаги судга тақдим этилади.
• Истеъмолчилар ўз ҳуқуқларининг бузилиши билан боғлиқ даъволар бўйича, шунингдек, товар (иш, хизмат)лар хавфсиз бўлиши уларнинг сифати устидан назоратни амалга оширувчи давлат органлари, истеъмолчиларнинг жамоат бирлашмалари истеъмолчининг (истеъмолчилар номуайян доирасининг) манфаатларини кўзлаб қўзғатиладиган даъволар бўйича давлат божи тўлашдан озод қилинадилар.