Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal 2017-yil, 4-son (104) gumanitar fanlar seriyasi

 
Kalit soʻzlar: 
Vokal
,
akustika, tembr, bas, tenor, soprano, diskant. 
Значение вокальных упражнений в формировании голосового исполнения 
Аннотация. 
В данной статье освещены направления музыки в системе высшего 
образования, значение вокальных упражнений на уроках вокального исполнения в колледжах 
искусств и музыки. А также приведены мысли имеющие большое значение специфики голосов 
и характеристики по их распределению
. 
 
Ключевые слова:
вокал
,
акустика, тембр, бас, тенор, сопрано, дискант
. 
The importance of the formation of the singers voice and vocal exercises 
Abstract. 
This article is devoted to the significance of vocal performance and described using 
their methods and forms in the lessons of music college, pedagogic colleges and in higher education. 
In addition, some ideas are given on significance of sound specifics and characteristics on their 
distribution
.
 
Keywords:
vocal, acoustics, sound, bas, tenor, soprano, discant
. 
 
Kirish. 
Bugungi kunda milliy ma’naviyatimiz taraqqiyoti, ma’naviy barkamol insonni tarbiyalash 
masalalari davlatimiz siyosatini ustivor yoʻnalishlaridan biriga aylandi. Shu oʻrinda milliy musiqiy 
xonandalik ijrochiligini hamda oliy dargohlarda tahsil olayotgan talabalrning qoʻshiq ijrochiligini

---

ILMIY AXBOROTNOMA 
PEDAGOGIKA
 
2017-yil, 4-son 
114 
professional darajaga koʻtarish va shu sohada pedagogik salohiyatini rivojlantirish yoʻlida ijobiy 
harakatlar qilinmoqda. Ushbu oʻrinda vokal darslari va mashgʻulotlarining ahamiyati beqiyosdir.Biz 
bolaligimizdan oʻzimiz yoqtirib qolgan qoʻshiqlarni xirgoyi qilishga odatlanib qolganmiz, professional 
vokal san’ati esa ijrochi oldiga yuqori talablarni quyadi. Chinakam professional xonanda yoki shu 
sohadan saboq beruvchi pedagog boʻlish uchun tiniq ovoz, musiqiy va aktyorlik qobiliyatlariga ega 
boʻlishi kerak. Yaxshi ijrochidan badiiy texnik tayyorgarlik, ya’ni ma’lum diapazonda oʻz ovozini 
erkin idora eta bilishi, ovozning oʻziga xos xususiyatlarini ochib berish, ohanglarni ifodali ijro eta 
bilish talab etiladi. Dastlabki saboqlarda ovozning xususiyatlarini aniqlab olish katta ahamiyatga ega. 
Ovozlarining nomlari va diapazonlari (tovush oralari) quyidagilardan iborat:
1. Ayollarning yuqori ovozi - soprano.
2. Ayollarning pastki ovozi - alt.
3. Erkaklarning yuqori ovozi - tenor.
4. Erkaklarning pastki ovozi - bas.
5. Bolalarning yuqori ovozi - soprano yoki oʻgʻil bolalarning` yuqori ovozi- diskant.
6. Bolalarning pastki.ovozi - alt deyiladi.