Иссиқлик олиш усуллари ва саноат иссиқлик энергияси

Лекин, қурилманинг ҳақиқий шароитларда ишлашида оi билан ифодаланувчи қайтмас йўқотилишлардан ташқари (ишчи жисм ҳосил этувчи жараёнлардаги йўқотилишлар) иссиқлик, механик, кимёвий ва электрик жараёнларнинг қайтмаслиги туфайли пайдо бўлувчи йўқотилишлар ҳам содир бўлади. Шунинг учун, ҳақиқий қурилманинг унумдорлиги ташқи истеъмолчига берилган энергия миқдорининг (иссиқликёки иш шаклидаги) қурилмага узатилган энергия миқдори (иссиқликёки иш шаклидаги) нисбатига тенг бўлган эффектив фойдали иш коэффициенти  билан характерланади. Система унумдорлиги ундаги эксергия билан ҳам ифодаланиши мумкин: ҳар бир элементдаги эксергетик йўқотилишларни ҳисоблаб, бутун системадаги эксергетик йўқотилишларни топиш мумкин.

• Лекин, қурилманинг ҳақиқий шароитларда ишлашида оi билан ифодаланувчи қайтмас йўқотилишлардан ташқари (ишчи жисм ҳосил этувчи жараёнлардаги йўқотилишлар) иссиқлик, механик, кимёвий ва электрик жараёнларнинг қайтмаслиги туфайли пайдо бўлувчи йўқотилишлар ҳам содир бўлади. Шунинг учун, ҳақиқий қурилманинг унумдорлиги ташқи истеъмолчига берилган энергия миқдорининг (иссиқликёки иш шаклидаги) қурилмага узатилган энергия миқдори (иссиқликёки иш шаклидаги) нисбатига тенг бўлган эффектив фойдали иш коэффициенти  билан характерланади. Система унумдорлиги ундаги эксергия билан ҳам ифодаланиши мумкин: ҳар бир элементдаги эксергетик йўқотилишларни ҳисоблаб, бутун системадаги эксергетик йўқотилишларни топиш мумкин.

Системанинг асосий элементи бўлиб, ташқи иш ҳисобига сиқиш жараёнларини амалга оширувчи қурилмалар (компрессорлар, турбокомпрессорлар, насослар ва ҳ.) ва кенгайиш ҳисобига иш бажарувчи қурилмалар (буғ ва газ турбиналари, турбодетандерлар) ҳисобланади. ҳақиқий сиқиш ва кенгайиш жараёнлари қайтмас бўлиб, системанинг ҳар бир j – элементининг нисбий ички фойдали иш коэффициенти қуйидагича аниқланади:

• Системанинг асосий элементи бўлиб, ташқи иш ҳисобига сиқиш жараёнларини амалга оширувчи қурилмалар (компрессорлар, турбокомпрессорлар, насослар ва ҳ.) ва кенгайиш ҳисобига иш бажарувчи қурилмалар (буғ ва газ турбиналари, турбодетандерлар) ҳисобланади. ҳақиқий сиқиш ва кенгайиш жараёнлари қайтмас бўлиб, системанинг ҳар бир j – элементининг нисбий ички фойдали иш коэффициенти қуйидагича аниқланади:
• кенгайтирувчи қурилмалар учун
• (11.5)
•  
• бу ерда - система j – элементининг ҳақиқий ва назарий кенгайиш ишлари;
•  сиқувчи қурилмалар учун
• (11.6)
•  
• бу ерда - система j – элементининг ташқи энергия ҳисобига бажарган назарий ва ҳақиқий ишлари; бунда ҳақиқий сиқиш ишида, назарий жараёндагига нисбатан кўпроқ энергия сарфлашга тўғри келади.