Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

антик даврдан М ағрибдан М аш риққача м аш ҳур бую к
> 
си й м ол ар , ж асур саркардалар, н о ёб санъат яратган ю к ­
сак м аданиятли давлат б у н ёд қилганлар.
Ҳ о з и р г и
Х оразм воҳаси , и н со н тарихи бош л ан и ш и -
дан илгариги даврга н и сбатан анча ф ар қ қилади/ Орол
д ен ги зи қурим асдан олди н ги Ўрта О си ё харитасига би р
н азар таш лайлик. М интақада П ом и р тоғларидан б о ш -
лаган ва бутун ж ониворларга чинакам ҳаёт бағиш лаган
икки дар ё А м у ва С и р би р вақтлар Орол ден ги зи га
тўлиб тош и б қуйилиб турганлиги ва қуйи оқим ида гўзал
воҳа м авжуд бўлганлиги кўзга таш ланади. Учбурчак
ш аклли яш ил рангдаги воҳа икки том он дан Қ изилқум
ва Қ орақум даш тлари искан ж аси га ол и н ган , ш и м ол и й -
ғарбий том он дан У стю рт ясси тоғи бўй лаб д ен г и з сув-
лари би л ан ю вилиб гурган, ж ан уби й -ш ар қ и й қисм ида
у н ч а б а л а н д б ўл м аган С ул тон У вай с тоғл ар и қад
кўтарган, қовж ираб ётган С ултон С ан ж ар баландлик-
лари узоқ қ а ч ўзи лган . А м ун и н г ўн г соҳи л и бўй лаб
р-
 
Қ и п чоқ қ а яқинлаш ган сай и н Қ оратов ти зм алари , у н ­
дан сўн г д ар ён и н г чап соҳи ли да Ж ум уртов ва К убатов
тепаликлари ўзига х о с гўзал м анзарани н ам ой и ш қила-
ди.
133

---

Х оразм воҳаси асли учта узвий б о ғл и қ м анзарани
кўз ол ди н ги зда н ам оён қилади: би р и н ч и д ан , аллю ви-
ал серунум туп р оқ ж уда к енг терр и тори я н и эгаллаган,
даш ту-би ёбон л ар айрим ж ойларда учрайдиган текис
тақирликлар ва бал ан д-п аст адирлар, д а р ён и н г ўнг