Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

давом қилган.
Қаватқалъа к ом плексига кирувчи ёдгорлик лар бую к
хоразм ш ох^ ар д ав р и н и н г и ж т и м о и й -си ёси й ва м ада-
н ий қ и ёф аси н и тўли қ роқ билиш га ёрдам бер ади . Ю қо-
рида ай ти б ўти лган идек , б у даврда Х о р а зм н и н г и ж ти-
м о и й -и қ т и со д и й тузум и да катта ўзгариш лар рўй б е р - 
*
ган. А ф риғи й лар даври да би р табақага қараш ли бўлган
о зо д деҳқ он л ар иш лаб чиқариш усул и н и н г тубдан ўзга-
риш и туф айли кучли давлат аппаратига таянган эзувчи
ф еодал ва эзи лган деҳқ он л ар табақаси аж ратиб таш -
ланган эди . А фриғийлар даврида ж иддий тус олган ўзаро
урушлар ўрта аср н и н г барқ арор бўли ш и би л ан тугаб,
тинч ҳаёт аҳол и н и н г хавф сизликка бўлган и ш он ч и б и ­
лан алм аш ин ади . И лгариги мустаҳкам қалъалар ўрнига
э н д и ф ео д а л л а р н и н г ҳаш ам атли к ўш клари ва д е ҳ -
қ онлар ни н г м устаҳкамланм аган қўрғонлари п ай до бў-
лади.
Бу ўзгариш лар м о д д и й -м а д а н и й ёдгорлик лари дан
Говҳўра канали воҳасидаги қаватқалъа комплексига кир-
ган ёдгорликларда ай н и қ са сези л и б туради. Говхўра
воҳаси ш у н ом би лан аталган канал б ўй л аб, э н и 2 —3
к илом етр, узунлиги э са 15 километргача чўзилган с о н -
са н о қ с и з қалъа, қаср ва қўрғон харобалари би л ан бан д
бўлган территориядан иборат. Қаватқалъа атр оф и да 8
км . м а й д о н н и э г а л л а б ёт г а н ж о й н и н г ў з и д а г и н а
тўқ сон дан о р т и қ и стеҳком борли ги ан иқ лан ди .
102

---

В оҳа м ар к ази да ун ча катта бўлм аган ш а\ар ч ага
ўхш аш мустаҳкам қалз^ (сатҳи 160x190 м) бўл и б, ун и н г