Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

Қ ўйқирилганқалъада топ и лган кўп нарсалар қ ади м -
ги хоразм ли кларни н г д и н и й эъ ти қ одл ари н и туш ун и ш -
га анча ёрдам бер ади . С. П. Т ол стов ф и к р и ч а, Қ ўй қ и -
рилганқалъа даф н қилиш м аросим и билан боғли қ ёдгор-
л и к бўлса, эҳти м ол. Бу қалъа қадим ги К алтам ин ор сув
и н ш о о т и н и н г бўй и даги катта тер р и тор и я н и эгаллаган
деҳқ он ч и л и к рай он и м арказидадир. Қ ўйқирилганқалъа
бурж га ўхш аш катта ц и л и н др ш аклида бўл и б (ди ам ет -
ри 4 4 ,4 м етр), атроф идаги тақирликларга н исбатан 8,5
м етр б а л а н д кўтарилган и м ор ат дан и б о р а т бўлган .
Т аш қаридан уни ҳалқа каби қ ўш девор (ди ам етри 86,5
м етр) ўраб турган. Д ев о р ичида гумбазли ж уда кўп х о - 
^
налар бўлган. Қ алъанинг таш қи қўш девори да 9 та ярим
д о и р а си м о н бурж лар бор. Қ ўш д ев ор н и н г ва м арказий
иморат д ев о р и н и н г таш қи қаторларида Ж он босқалъ ада-
гидек н ай заси м он қатор ш инаклар кўп. Д ев о р ичидаги
хоналардан топ и лган нарсаларга қараганда, ун да қул
ва и бодатхон а хизм аткорлари яш аган.
Қ ази б тек ш и ри лган икки қават (ун и н г пастки қава-
ти қарийб бутунлай са к д а н и б қолган) м арказий бур ж -
с и м о н б и н о н и н г п лани ровк аси н иҳоятда ўзига хосди р.
Б иринчи қаватнинг баҳай бат деворлардан ва хом ғиш т-
дан иш ланган кўп гум базли хоналари қатъий ва ан и қ
планировкага эга. П астки хоналарга ю қори қаватнинг
ў қ отиладиган ш инакли йўлаги орқали туш и лади . Б и ­
н о н и н г ди ам етри бўй лаб ж ойлаш ган м арказий гум ба-
зи н и кўндаланг қурилган д ев ор иккига аж ратиб ту р а­
д и . М арказий гум базн и н г ҳар икки чек к асида икки