Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

О си ёга қарши ю риш бош л ай ди . А й ри м м уаллиф лар­
н ин г таъриф ича, К и р Ўрта О си ён и забт қилгандан сўн г
ўша ерда ҳалок бўлади (дерби клар би л ан ж ан гда, бал ­
ки м ассагетлар қўлида ўлди ри лган ). С т р а б о н н и н г ё з и -
ш ига қараганда, у ти ри к қолган ва сакларга ўти б кет­
ган.
Тахтга Д о р и й I келгач, қилич ва олов би л ан ўз
давлатини м устаҳкам лаб, Бақтрия, С ўғди ён а ва саклар-
ни б ў й си н д и р и б , улардан с о л и қ ол и б турган. Ш у б и ­
лан бирга айрим маълумотларга б и н о а н , С ўғди ён а ва
саклар ўлкасида Э р он босқ и н ч и л ари га қарш и м унта-
зам равиш да қўзғолонлар бўлган. Г ер одотн и н г хабар

---

бер и ш и ч а, Д о р и й бутун Э р он п одш ол и ги ҳудуди дан ,
м амлакатни 
2 0
қарам вилоятларга (сатрапга) б ўл и б (ш у
ж ум ладан Х оразм ва С ўғди ён адан ) 300 кумуш талант
со л и қ тўлаш га м аж бур қилган. Г ер одот, Д и о д о р , С тра-
к 
б о н , П о м п ей Т рог Ўрта О си ёда и с се д о н , сак , м ассагет,
д а н н ом л и кўчм ан чи с к и ф қабилалари яш аганлиги
тўғри си да хабар берадилар. Қ абилалар ум ум и й мулкка
эга, оқ соқ оллар том он и д ан бош қ арилган . У ларнинг ха­
бар бер и ш и ч а, Ўрта О си ё дарёлари води й ларида ўтроқ
д еҳ қ о н ч и л и к би л ан ш уғулланувчи элатлар (Х о р а зм ,
С ўғди ён а, Бақтрияда) яш аганлар, улар соц и ал ва м ада­
н ий ж иҳатдан «скиф лардан» анча ю қори дараж ада тур-
ганлар. А ҳоли си суғориш деҳқ он ч и л и к ва й и р и к и н -
ш оотларига эга бўли б соц иал табақаланиш п айдо бўлган
ва қабилавий задоганлар муҳим роль ўй наган . М у с ­