Исо жабборов буюк хоразмшоҳлар

тенденцияларига м ос бўл и б туш ганлигини кўрсатади...».
Т адқ иқотчиларнинг оди л о н а қ айд қ илиш ича, А м ир Т е ­
мур и м п ери яси н и н г асоси й ўзаги территория ж иҳатидан
Х ор азм ш оҳ М уҳам м адн и н г давлатига қарийб м ос к ел­
ган. М азкур и м п ери я мўғуллар и сти л оси туф ай ли 1218
йили узи л и б қолган ж ар аён н и кейи н чали к давом этти -
риш йўли би лан вужудга келтирган эди . Т ем ур н и н г
ор қ аси да ҳам М уҳам м ад орқ аси да турган ай н и ўш а и ж -
ти м оий кучлар турган, у ҳам ўзи н и н г хоразм лик ўтм иш -
д о ш и си нгари худди ўш а ян ги шаклдаги зиддиятларга
дуч келган. Х оразм ш оҳи урганчлик М уҳам м ад ҳам,
янги и м п ер и я н и н г ш оҳи ш аҳри сабзли к Т ем ур ҳам ўз
пойтахтларини С ам арқандга кўчирганлар.
Т ем ур даври м еъм орч или ги ни н г аж о й и б оби дал ар и -
да ай ни Х оразм бади и й анъаналари янада яш н аб тўла-
тўкис гуркираб ўсди к и , б у ҳол та со д и ф и й эм а с эди ,
албатта. Ф ақат А м ир Тем ур мутлақ ҳоким иятигина вай-
ронагарчилик тен ден ц и я л ар и н и вақтинча тўхтатиб тур ­
ган, ам м о б у тен д ен ц и я Ж а ҳон ги р н и н г ваф отидан ке­
йин н иҳоятда авжига м и н ади , кўп йиллик тахт талаш ув
ва соц и ал н и зол ар , и қ ти соди й таназзул ва м аданий
туш к ун ли кн и нг қ оп -қ ор он ғу даври бош л ан ади . Бундай
ф ож и али воқеалар Улуғбеклар ва к ей и н ги ў зб ек х о н -
ликлари зам он и да ай н и қ са авжига м ин ади ва бутун
Ўрта О си ёда тарихий турғунликка сабаб бўлади . М а з­
кур аҳвол дастлаб чор Р осси я си т о м о н и д а н , к ей и н о к -
тябр тўнтариш ларидан сўн г С овет тузум и ўрнатилган
мустамлакачилик си ёсати туф ай ли янги ш аклда н а м о ­