Ismanov I. N., Davlyatova g. M., Buzrukxonov s. M

 
8.1 – chizma. Tadbirkorlik faoliyati sohasini aniqlashning asosiy omillari. 
Ayrim tadbirkorlar uchun biror bir tarmoqda faoliyat yuritishi uchun 
iqtisodiy muammolar yoki cheklovlar vujudga keladi. Bu cheklovlarga 
quyidagilarni kiritish mumkin: 

boshlanich kapitalning yuqori darajasi; 

qo’yilmalarning qo’lanish muddatining uzoqligi; 

foyda olishdagi noaniqlik. 
Shuningdek, bozor kon’yunkturasini muntazam e’tiborga olish zarur. 
Chunki har qanday tadbirkorlik faoliyati tsikllik xarakterga ega, ya’ni faoliyat 
bozorga kirish, o’sish, yetuklik, to’yinish va pasayish bosqichlaridan o’tadi. 
Bundan tashqari, iqtisodiy vaziyatlar vaqt bo’yicha emas balki makon 
bo’yicha ham ya’ni, hudud va tumanlar bo’yicha farqlanadi. Tadbirkorlik faoliyati 
tanlovi biznesning quyidagi shakllari asosida amalga oshiriladi (8.2-chizma) 
Huquqiy va 
iqtisodiy cheklovlar 
Bilim, tajriba, 
aql va tadbirkorlik 
qobiliyati 
Biznes maqsadi 
Iqtisodiy 
kon’yunktura 
Maqsadga muvofiq 
bo’lgan hamkorlik 
va kooperatsiya 
Bozor vaziyati tahlili 
Tanlov 
omillari 
 
Faoliyat 
sohasi 

---

130 
Biznes 
Turi 
Asosiy 
funktsiyalari 
Tashkiliy 
shakllari 
Ishlab chiqarish 
Tovarlarni ishlab chiqarish, 
ish bajarish, xizmat ko’rsatish 
Korxonalar, 
firmalar, kompaniyalar 
Tijorat 
Tovarlar oldi-sotdisi, 
xizmat ko’rsatish 
Sotuv tashkilotlari, 
tovar birjalari 
Moliyaviy 
Qimmatbaho qoozlar 
oldi-sotdisi, investitsiyalash 
Banklar, fond birjalari, 
moliyaviy kompaniyalar 
Vositachilik 
Xizmatlar ko’rsatish 
Tijorat tashkilotlari 
Sug’urta 
Sug’urtalash 
Sug’urta kompaniyalari