Islomiy fondlar

ISLOMIY INVESTITSIYA FONDLARI
Yuqorida ta’kidlanganidek, Islomiy fondlar mudoraba, mushoraka yoki vakala shartnomalaridan biriga asoslangan holatda tashkil etilishi mumkin. Endi quyidagi ushbu mexanizmlarning har biri bilan tanishib chiqamiz.
Mudorabaga asoslangan fondlar mexanizmi:
1. Mablag’ga ega investor va yetarlicha malaka va tadbirkorlik qobiliyatiga ega kishi bilan hamkorlik qilib, shariat tomonidan ruxsat berilgan har qanday biznesga pul kiritishlari mumkin. Bu holatda jamg’arma menejeri mudorib, investorlar rab ul mol ko’rinishida ishtirok etishadi
2. Fond menejeri islomiy fond ko’rinishidagi maxsus fond tashkil qiladi, unda investorlarning ulushiga ko’ra ularning o’rni belgilanadi.
3. Fond menejeri ham, investorlar ham foydani taqsimlash nisbati haqida kelishadilar. Agar jamg’arma kutilganidan ziyodroq foydaga erishsa, ushbu foyda to’laligicha mudoribga berilishi yoki qayta taqsimlanishi mumkin. Yo’qotish va zararlar esa 100% miqdorida investorning zimmasida bo’ladi. Foyda eng avvalo yo’qotishlarni qoplash uchun sarflanadi. Ya’ni agar jamg’arma oldingi muddat davomida yo’qotishga uchrab, sof bozor qiymati kamayadigan bo’lsa, keyingi yil ko’rilgan foyda avvalo ushbu yo’qotishni tiklash uchun sarflanadi, keyin tomonlar o’rtasida o’zaro taqsimlanadi.
4. Fond menejeri shariat kengashi hamkorligida shariatga muvofiq keladigan biznes turlarini tanlaydi va ularga investitsiya kiritadi. Fond menejeri har qanday islomiy shartnoma (mudoraba, mushoraka, ijara va hakozo) ko’rinishida investitsiya qilishi mumkin.
5. Foyda belgilangan nisbat bo’yicha taqsimlanadi. Keyinchalik tomonlarning roziligi bilan ushbu nisbatga o’zgartirish kiritish mumkin.
Vakalaga asoslangan islomiy fondlar mexanizmi.
1. Mablag’ga ega va har qanday ko’rinishdagi shariat tomonidan yoqlangan biznesga investitsiya qilishni hohlovchi sarmoyador fond menejeri (yoki korxona) bilan vakala shartnomasini tuzushi mumkin. Bu holatda, shartnomaga ko’ra fond menejeri fond investorlari uchun vakil hisoblanib, ularning nomidan ish ko’radi.
2. Fond menejeri maxsus islomiy fond tuzadi va investorlar tomonidan egalik qilinadigan aksiyalar miqdoriga ko’ra ularning ushbu fonddagi ulushini belgilaydi. O’zining faoliyati uchun vakala to’lovi borasida kelishuv tuziladi. Odatda, ushbu to’lov jamg’armaning sof qiymatiga proporsinal ravishda uning ma’lum nisbatiga teng bo’ladi.
3. Foyda yoki yo’qotish faqatgina investorning zimmasida bo’ladi. Vakil uchun doimiy to’lov belgilanadi.
4. Fond menejeri shariat kengashi hamkorligida shariatga muvofiq keladigan biznes turlarini tanlaydi va ularga investitsiya kiritadi. Fond menejeri har qanday islomiy shartnoma (mudoraba, mushoraka, ijara va hakozo) ko’rinishida investitsiya qilishi mumkin.
5. Fond menejeri vakil vazifasini bajarganligi uchun foydadan o’zi uchun mablag’ ajratadi va qolgani investorlarga ularning ulushlariga ko’ra taqsimlaydi
6.Ko’plab vakala shartnomalarida agar foyda kutilganidan ham yuqori bo’lsa, ushbu qism vakilga berilishi mumkin