Islom karimov nomidagi toshkent davlat

2.1-rasm. Filtrlash jarayonining sxemasi.
1 - filtr appartining kobigi; 2- filtr tusik;
3- suspenziya; 4- filtrat; 5- chukma.

teshiklarini tuldirish orkali filtrlash; v) bir vaktning uzida chukma katlami xosil kilish va filtrlovchi materialning teshiklarini tuldirish orkali filtrlash.

Filtr tusiklar yuzasida chukma katlami xosil kilish yuli bilan filtrlash suspenziya yoki gaz tarkibidagi kattik zarrachalar diametri tusik govagi diametridan katta bulganda kullaniladi.
Filtrlovchi materialning teshiklarini tuldirish orkali filtrlashda kattik zarrachalar govaklar ichiga kiradi. Govaklarning ichi kattik zarrachalarga tulishini filtrlash jarayonining boshidayok kuzatish mumkin. Bu xol uz navbatida filtrning ish unumdorligini kamaytiradi.
Kupchilik filtrlash kurilmalarida jarayon uchinchi usulda boradi, ya’ni bir vaktning uzida filtr tusik ustida chukma katlami xosil kilinadi xamda filtrlovchi materialning teshiklari kattik zarrachalar bilan tuladi.
Filtr tusikdan oldingi va keyingi bosimlar farki yoki filtrlovchi materialga suyuklik bosimini xosil kiluvchi markazdan kochma kuch filtrlash jarayonining xarakatlantiruvchi kuchi xisoblanadi. Bosimlar farki filtrlovchi tusik ustida ortikcha bosim xosil kilish yoki tusikdan keyingi bosimni kamaytirish bilan yuzaga keltiriladi.
Filtrlash jarayonining intensivligi va filtr kurilmaining ish unumi filtrlash tezligi bilan xarakterlanadi.


Filtrlash jarayoni buyicha umumiy tushunchalar.
Filtrlash tezligi deb vakt birligi ichida filtr tusikning yuza birligidan utgan filtrat mikdoriga aytiladi. Filtrlash tezligi ajratilayotgan suspenziyaning fizik-kimyoviy xossalariga, xosil bulayotgan chukmaning xarakteri, filtratning xossasi, filtrlash rejimi va boshka kattaliklardan boglik. SHuni aytib utish kerakki, filtrlash jarayoni laminar rejimda boradi va uning tezligi kuyidagi formuladan aniklanadi:
(2.1)
bu erda - filtratning xajmi, m³; - filtrlash yuzasi, m²; - filtrlash davomiyligi, s.
Filtrlash tezligi jarayonning xarakatlantiruvchi kuchiga tugri va suspenziyaning kovushkokligiga, chukma va filtr tusikning gidravlik karshiligiga teskari proporsionaldir:
(2.2)

bu erda - bosimlar farki, jarayonning xarakatlantiruvchi kuchi, Pa; - suspenziyaning kovushkokligi, - chukma katlamining karshiligi; - filtr tusikning karshiligi.

Filtrlash jarayoni uch xil rejimda olib boriladi:
1. = const. Bu rejimda suspenziya ustiga sikilgan xavo yuborish yoki filtr tusik ostida vakuum xosil kilish bilan uzgarmas bosimlar farki saklab turiladi. Bunda chukma katlamining kalinligi oshib borishi bilan filtrlash tezligi kamayib boradi.

2. 
   W= const. Filtrlash jarayoni bu rejimda borishi uchun suspenziya porshenli nasoslar yordamida beriladi. Tezlik uzgarmas bulishi uchun jarayon davomida bosimlar farkini oshirib borish kerak.
   

3. Bir vaktning uzida bosimlar farki va filtrlash tezligi uzgarib turadi. Bu rejimda ishlaydigan filtrlarga suspenziya markazdan kochma nasos yordamida beriladi.