Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika univyersiteti

- depressorlar: yoki bostiruvchilar, ular tarkibiga kiradigan reagentlar flotatsiya jarayonida keraksiz minerallarning flotatsiyasini pasaytirib, kupik mahsulotiga ularni utkazishmaydi. Flotatsion pulpa tarkibida ko’plab hollarda sianidlar, natriy sulfati, ishqorlar, natriy sulfidi va mis kuporosini uchratish mumkin. Ular oltinning flotatsiyasiga ko’proq va kamroq hollarda ta’sir etishi mumkin. Eng kuchli bostiruvchi – natriy sulfidi. Uning Eritmadagi miqdori 0,1 g/l etganda, oltin yuzasidagi ksantogenat adsorbsiyasi tuliq tuxtaydi. Bundan tashqari, natriy sulfidi oltin yuzasi bilan kimyoviy reaksiyaga kirishib - Au₂S sulfidini hosil qiladi. Natijada oltin zarrachalarining yuzasi gidrofillanib, flotatsiya buladigan holatini yo’qotadi. Sianidlarning bostiruvchi holati, uning oltin ksantogenatini Eritib, erkin va bostiruvchilar tomonidan egallanmagan oltin bulakchalarida yig‘iladi va ishqoriy muhitda uning ta’siri yanada ortadi. Natijada, oltinda adsorbsiya bulgan ksantogenat miqdori pasayib, Eritmadagi pH kursatkichi ko’payishi sayin, oltinning flotatsiya darajasi pasayadi. Lekin pasayish darajasi qo’llaniladigan ishqor turiga qaraydi. Eng kuchli bostiruvchi ohak; soda va ayniqsa natriy ishqori oltinning flotatsiyasiga kamroq salbiy ta’sir kursatadi. Bush jinsni bostirish suyuq oyna va boshqa reagentlar yordamida ham bajariladi.

- faollashtiruvchilar (aktivatorlar), ular doirasiga yig‘uvchilarni sulfid yuzasiga bog‘lovchi reagentlar kiradi. Faollashtiruvchi sifatida ko’plab holatlarda mis kuporosi ishlatiladi. U tarkibida oltin bor oksidlangan sulfidlar yuzasini yaxshilaydi.

- muhit boshqaruvchilari, ular qatoriga yig‘uvchilarni, bostiruvchilarni va faollashtiruvchi reagentlarning bir biri bilan va minerallar bilan bo’ladigan munosabatiga ta’sir etadi. Ularning asosiy ta’sir doirasi - pulpaning ion tarkibini boshqarib, dispergatsiya jarayoni va mayin shlamlarning koagulyasiyasida. Kislotali muhitda erkin oltinning flotatsiyasi neytral muhitdagiga nisbatdan pastroq, bu holat ksantogenatning adsorbsiyasi va Eritmadagi pH kursatkichining pasayishi bilan bog‘liq. Oltin va tarkibida oltin bor sulfidlar flotatsiyasini ko’pincha pH kursatkichining 7,5-8,5 olib boriladi va boshqaruvchi reagent sifatida soda qo’llaniladi.

Barcha qo’llaniladigan flotatsion reagentlarga nisbatdan quyidagi talablar quyiladi: ta’sirning selektivligi (ajrata olishi), sifat standarti, arzon va topilishi mumkinligi, oson qullanishda.