Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika univyersiteti

Psixrofil mikroorganizmlarning temperatura kursatkichining– 6^oC –gacha normal rivojlanishadi, mezofil bakteriyalar uchun optimal usish temperaturasi 25-35^oC (maksimal 38-45^oC), termofil mikroorganizmlar 70-90^oC –li sharoitda normal rivojlanishadi.

Kislorod manbasiga nisbatdan bakteriyalar aeroblar sinfiga–ya’ni nafas olish va oksidlash jarayonlari kislorod ishtirokida utib, energetik metabolizmda kislorod elektronlar akseptori sifatida qatnashadi; anaeroblar sinfiga–organik moddalarning oksidlanishi natijasida nafas olishadi va anorganik moddalarning tiklanishi natijasida, ulardagi bog‘langan kislorod sifatida karbonat angidrid, sulfat va nitratlar ajratishadi.

Sof obligat anaerob bakteriyalar uchun erkin kislorod zaxarli. Kislorodli rejimga e’tiboran bakteriyalar fakultativ anaerob (kislorod bulsa ham bulmasa ham rivojlanishadi) va obligat anaerob (kislorod bulsa umuman rivojlana olishmaydi) yoki fakultativ aerob, obligat aerob bulishi mumkin.

Mikroorganizmlar yuqori bosim ostida ham yashashlari mumkin, bular – barofillar, Filippin okean chuqurliklaridan ajratilib olinib, ular 100 MPa bosim ostida normal rivojlanishadi. Barofillar orasidagi rekordsmen bakteriya Bacillus subtilus, 2000 MPa bosimga bardosh bera oladi.

Foydali qazilmalar konlarida mikroorganizmlar mineral birikmalarning O’zgarishida ishtirok etishadi, tarkibidagi elementlarning xususiyatlariga ta’sir etishadi, va ularni eritma yoki chukma xoliga kiritishadi, yangi kimyoviy birikmalarni paydo bo’lishida, elementlar migratsiyasida va foydali qazilmalarning paydo bo’lishida faol ishtirok etishadi.
Takrorlash uchun savollar.

1. Mikroorganizmlar turlari

2. Oltingugurt, tion bakteriyalarining kashf qilinishi

3. Bakteriyalarning sinflanishi