Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika univyersiteti

Element	Konsentratsiya, mg/l
Aminokislotalar tarkibi
1	Nazorat	Nazorat	Alanin, asparagin, treonin, serin, glutamin kislota, prolin, sistein, valin, leysin, izoleysin, tirozin, fenilalanin, lizin, metionin.
2	Ag	0,1	Alanin, glutamin kislota, prolin, valin, leysin, izoleysin, tirozin, fenilalanin, lizin, metionin.
3	Ag	1,0	Alanin, glutamin kislota, valin, leysin, tirozin, fenilalanin, lizin.
4	Ag	10	Valin, metionin, izoleysin, leysin, tirozin, fenilalanin,
5	Ag	20	Valin, metionin, izoleysin, leysin, lizin.
6	Ag	50	Valin, metionin, izoleysin, leysin, fenilalanin
7	Ag	100	Valin, metionin, izoleysin, leysin, fenilalanin
8	Au	0,1	Glitsin, alanin, glyutamin kislota, serin, valin, izoleysin, leysin, lizin, metionin.
9	Au	1,0	Glitsin, alanin, glyutamin kislota, serin, valin, izoleysin, leysin.
10	Au	10	Valin, izoleysin, leysin, tirozin, metionin, fenilalanin,
11	Au	20	Valin, metionin, izoleysin, fenilalanin, lizin.
12	Au	50	Izoleysin, leysin, metionin, fenilalanin, lizin.

Xar xil metallar ionlarining bir vaqtning uzida ta’sirini urganish uchun B.megaterium ning boshlang‘ich kulturasi, va oltin va kumushning xar xil kombinatsiyalariga [10mg/l Au + 20mg/l Ag va 15mg/lAu + 15mg/l Ag] chidamli shtammlari qo’llaniladi. Metallarning ta’sir doirasi, bakteriyalar tomonidan kislorodning intensiv ravishda iste’mol qilinishi miqdoridan kuzatildi. Bunday sharoitlarda bajarilgan tadqiqotlar natijasi shuni kursatdiki, oltin va kumushning miqdori ko’paytirilgani sari boshlang‘ich kulturaning nafas olish jarayoning susayishiga olib keldi. Chidamli bakteriyalar shtammlari esa bunday sharoitlarga, ya’ni metallarning yuqori miqdorlariga moslashganidan dalolat berdi.

Shunday qilib, avtotrof bakteriyalarning atsidofil assotsiatsiyalari muhitdagi temir, mishyak va boshqa metallar ionlariga nisbatdan yuqori chidamliligi va ularni biotexnologik maqsadlarda muvaffaqiyatli qullash mumkinligi isbotlandi. Oltinni yuqori darajada Erituvchi bulishiga qaramay, getYerotrof bakteriyalari oltin va kumush ionlariga nisbatdan ham yuqori potensial chidamlilik namoyish etishdi. Oltin Erituvchi bakteriyalarning metall ionlariga chidamliligi bilan muhitdagi aminokislota va oqsillar tarkibi O’zgarishi, ularning biosintezi bilan bog‘liq bulishi ham mumkin.

Savollar:

1. 
   Qiyin ishlov beriladigan sulfid rudalarining biogidrometallurgiyasiga tushuncha bering?
   
2. 
   Mikroorganizmlarni kultivirlash uchun yaratilgan yangi ozuqa muhitlariga tushuncha bering?
   
3. 
   Oltin rudali konlar ekotizimlari xillariga tushuncha bering?
   
4. 
   Geterotrof mikroorganizmlarning farqli hususiyatlariga tushuncha bering?
   
5. 
   Nima uchun sanoat uskunalaridagi ozuqa muhitlariga temir va mishyak birikmalari qushilmaydi?
   
6. 
   Oqsil biomassasi qanday usullar bilan aniqlanadi?
   
7. 
   Xujayralar miqdorining taxmin sonini aniqlash uchun cheklangan suyultirish usuliga tushuncha bering?
   
8. 
   Mikroorganizm-muhit-mineral tizimiga tushuncha bering?
   
9. 
   “Toza kulturani” qanday qilib yaratishadi?