Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filial

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA

MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI

ISLOM KARIMOV NOMIDAGI

TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI

OLMALIQ FILIAL

«Elektr texnikasi va Elektr mexanikasi » kafedrasi

«Moslanuvchan robototexnik tizimlarning avtomatlashtirilgan elektr yuritmalari » fanidan

Guruh: 5b – 17 EEE

Bajardi Maraimov M. Qabul qildi SHoyimov Y.

Olmaliq – 2021 yil

Ijro etuvchi qurilmalarni avtomatik boshqarish uchun raqamli qurilma

Reja:

1.Ijro etuvchi qurilmalar

2.Raqamli boshqarish haqida tushuncha

3.raqamli boshqareishni amalga oshiruvchi qurilma

4.Xulosa

5.Foydalanilgan adabiyotlar

Ushbu qurilma taymer tomonidan kundalik real vaqtni hisobga olgan holda qurilmalarni dasturlashtiriladigan avtomatik boshqarishga imkon beradi va mavjud termostat funktsiyasi qurilmalarni harorat bo'yicha boshqarishga imkon beradi. Bugungi kunda bunday qurilma yorug'lik energiyasini tejash, tashqi yoritishni ishlashini optimallashtirish uchun dolzarb bo'ladi. Yashash xonasida harorat rejimini yoki ma'lum bir mikroiqlimni ma'lum oraliqda saqlash. Yaxshiyamki, har kuni, bir necha hafta, oy davomida muntazam ravishda bir vaqtning o'zida yoqilishi va o'chirilishi kerak bo'lgan turli xil qurilmalar va jihozlar uchun. Shunday qilib, tejash va moddiy resurslar mavjud.

Raqamli qurilma - bu quyidagi xususiyatlarga ega bo'lgan mikroprotsessorga asoslangan dasturlashtiriladigan qurilma.

• Umumiy ATmega8 mikrokontroleri.

• Uchta mustaqil ijro etuvchi kanal. (Ikki kanalli taymer, bitta kanalli termostat)

• Har bir kanal uchun taymerlarning mustaqil vaqt oralig'i.

• Har bir taymer kanalida ijro etuvchi qurilmalar uchun uchta sozlanishi o'chirish davri mavjud.

• Taymerning ishlash tartibi, har kuni soat 00:00 dan. soat 23:59 gacha.

• 1 daqiqadan dasturlashtiriladigan taymerlarning aniqligi. Har bir kanal uchun umumiy murakkablik 1 daqiqadan 24 soatgacha.

• Taymerni 4 tugmachani to'liq boshqarish.

• Tashqi datchikdan boshqarish (Tashqi fotosensor.)

• Taymer va fotosensor kanallarining birgalikdagi yoki mustaqil ishlashi.

• LCD grafik displey.

• rus tilidagi interfeys.

• Ekrandagi taymer kanallari holatining ko'rsatkichi.

• Foydalanuvchi menyusidan qayta tiklash funktsiyasini master.

Termostat (DS18b20):

• O'lchangan harorat oralig'i -55 ° C + 125 ° C

• O'qish aniqligi 0,1 ° S

• Sozlanadigan (moslashtiriladigan) harorat oralig'i + 20 ° C dan + 30 ° C gacha

• 0 dan 9,9 ° S gacha sozlanishi (sozlanishi) histerez

• Sensorni tashqi boshqarish (ON - OFF)

Haqiqiy vaqt soati (DS1307):

• Soat, taqvim mavjud.

• O'rnatish aniqligi, 1 sek.

• Tashqi quvvat manbai bo'lmagan taqdirda 10 yilgacha bo'lgan quvvat zaxirasi bilan tomosha qiling.

• soat tezligi xatosini dasturiy ta'minot bilan tuzatish.





Raqamli boshqaruv moslamasining sxematik ko’rinishi:

Taymer elektr uzilishlaridan qo'rqmaydi va deyarli har qanday yukni, shu jumladan har qanday turdagi energiyani tejaydigan lampalarni boshqarishi mumkin (chunki biz uning chiqishida o'rni ishlatamiz, ular jismoniy ravishda an'anaviy mexanik kalit kabi ishlaydi). Tashqi datchikdan boshqarish opsiyasidan foydalanishni tanlash foydalanuvchi ixtiyoriga ko'ra foydalanuvchi menyusidan, har bir kanal uchun alohida-alohida amalga oshiriladi.

Tashqi datchik tomonidan boshqariladigan ushbu parametr foydalanuvchiga ushbu qurilmadan turli xil kombinatsiyalarda foydalanish imkoniyatini beradi. Masalan: ushbu qo'shimcha boshqaruvni ishlatish dastlab tashqi yoritishda foydalanish uchun mo'ljallangan edi, lekin kirish - taymer, termostat - chiqish, termostat - taymer, kirish - termostat, chiqish - taymer kombinatsiyalaridan foydalangan holda siz turli xil dasturlarni ishlab chiqishingiz mumkin. ushbu qurilma.

Robotlarda elektr yuritmalarning quyidagi asosiy konstruktiv turli xillari:

analogli va raqamli boshqariladigano‘zgarmas tok elektr motorlari, ham

rostlanmaydigan (siklli boshqariluvchan) , ham rostlanadigan chastotaviy

boshqariladiganasinxron motorlar , qadamlovchi elektr motorlar qo‘llaniladi .

Hozirgi paytda SR elektr yuritmalaridaafzallik bo‘yicha, yaxshi

boshqariluvchanligi va ulardan taqlidiy yuritmani yaratish imkoniyati tufayli,

o‘zgarmas tok elektr motorlari ishlatiladi .

Ma’lumki o‘zgarmas tok elektr motori o‘zgarmas magnitli qo‘zg‘almas

statordan va induktiv deb ataladigan qo‘zg‘atish toki oqib o‘tadiganchulg‘amdan , asosiy magnit maydonini hosil qiluvchi yakor toki oqadigan chulg‘amlari mavjud bo‘lgan yakordan tuzilgan.

YAkor chulg‘amining chiqishlari yakorning valida joylashgan kollektorga

ulangan . Stator qutblari va yakor chulg‘ami magnit maydonlarining o‘zaro ta’sirlari ular o‘z vaqtida qayta ulanishlarida kollektor cho‘tkalari yordamida o‘zgarmas yo‘nalgan aylanish momentini ta’minlaydi.

Tezlikni boshqarish yakor chulg‘amiga beriladigan kuchlanishni o‘zgartirib amalga oshiriladi : kuchlanish qancha yuqori bo‘lsa , yakor shuncha tez aylanadi.

Mos holda aylantiruvchi moment tokning o‘zgarishiga bog‘liq, shuning uchun manipulyator ishlashi uchun talab qilinadigan harakatlar tezliklarini va

momentlarni keng diapazonlarda boshqarish etarlicha oddiy -

yakorkuchlanishini yoki qo‘zg‘atish tokini o‘zgartirish bilan amalga

oshiriladi. Aylanishlar yo‘nalishini o‘zgartirish qayta ulashlar vositasida qutblarni o‘zgartirib bajariladi .

Elektromagnit qo‘zg‘atish mustaqil , parallel, ketma-ket va aralash

qo‘zg‘atishli bo‘lishi mumkin.

Raqamli dasturiy boshqarish tizimlari (RDBT) da barcha axborot raqamli ko‘rinishda beriladi va tez almashtiriluvchi dastur tashuvchilar – perfolen-talarda ,

magnit lentalarda yoki simlarda, magnit barabanlarda yoki disklarda va h.k.

saqlanadi. RDB tizimlari murakkabroq, ammo robot-larning eng yaxshi

funksional imkoniyatlarini ta’minlaydi va tashqi EHM bilan yaxshi qo‘shiladi.

Gibrid BT darobotni boshqarish tizimining u yoki bu optimal

xarakteristikalariga erishish uchun axborotni taqdim qilishning turli xil usullarini qo‘shilmalaridan foydalaniladi.

Axborotni dasturlashning, robotning berilgan harakatlarini ta’minlaydigan,

usullariga ko‘rauchta asosiy metod farq qilinadi – dasturlarni hisoblash, yoki tahliliy

(analitik) dasturlash, o‘qitish (obucheniya) metodlari va o‘z-o‘zicha

o‘qish(o‘rganish) (samoobuchenie) .

Tahliliy (analitik) dasturlash pozitsion va konturli robotlar uchun

boshqaruvchi dasturni oldindan tayyorlashni ta’minlaydi.

O‘rgatib (o‘qitib) dasturlash , tsiklik, pozitsion va konturli BT larda

qo‘llaniladigan, hozirgi vaqta SR lar uchun keng foydalaniladi. Operatorning

qatnashish darajasiga ko‘ra dasturlashning bu metodi qo‘lda, yarim avtomatik va

avtomatik turlarga bo‘linadi

Xulosa

An’anaviy ravishda elektr yuritmalarning bunday qurilmalari rele-kontaktorli yoki diskret elementlarda tuzilar edi. Har bir dastgoh yoki mashina uchun o‘zining boshqarish tizimi yaratilgan edi. Mexanizm va uning bo‘laklarining holati, boshqarish pultidagi indikator lampalariga qarab aniqlangan. Bunda turli relelardan, mantiqiy qismlardan foydalanilgan bo‘lib, ishlatish jarayonida tuzatish kiritish, tahlil etish ancha qiyin kechar edi.

Bu esa jihozlarning samaradorligi va ishonchligini pasaytirar edi. MP — boshqarish an’anaviy tizimlaridagi yuqorida ko‘rsatilgan kamchiliklarni bartaraf etish imkonini beradi. Shuning uchun MP boshqarishning vazifalari quyidagilardan iborat.

— parallel tushayotgan axborotlarni qabul qilish va ijrochi elementlarga tarqatish;

— mashina ishlash algoritmiga muvofiq axborotlarni real vaqt masshtabda qayta ishlash;

— ijrochi elementlarga boshqarish signallarini berish;

— qurilma holatini tashhis etish;

— boshqarish tizimini tashhis etish;

— sozlash rejimini ta’minlash.

Foydalanilgan adabiyotlar
1. Арипов Н.М., Хошимов А.А. Частотно-регулируемый асинхронный электропривод

шелкомотания. Т. ТашГТУ. 2000. 72 с.

2. Барский В.А. и др. Создание серии IGBT преобразователей частоты для регулируемых

асинхронных электроприводов /Электротехника.1999 г. 38-41с.

3 Дацковский Л.Х. и др. Современное состояние и тенденции в асинхронного частотно-

регулируемого электропривода /Электротехника{, 1996 г. 18-28с.