Ishsizlik sabablarini baholash

Mehnatga layoqatli bo’lib, ishlashni xohlagan, lekin ish bilan ta’minlanmaganlar ishsizlar deyiladi.

MAZMUN JIHATIDAN
INSTITUTSIONAL ishchi kuchi bozorini tashkil etish
TEXNOLOGIK
Ishlab chiqarish jarayonidagi o’zgarishlar
IXTIYORIY
Iqtisodiy faol aholining o’z xohishiga ko’ra ishlamasligi

ISHSIZLIKNING SABABLARI

TEXNOLOGIYA RIVOJLANISHI BILAN
IQTISODIYOT RIVOJLANISHI BILAN
AHOLI ISHLAB CHIQARISHGA NISBATAN KO’PAYGANDA
Har qanday davlatda ishsizlik muammosi mavjud bo’lib, undan butunlay xalos bo’lishning iloji yo’q.
Mamalakat friksion va tarkibiy ishsizlik turlarining bo’lishi iqtisodiyotda katta o’zgarishlarga olib kelmaydi va jamiyat uchun qaysidir ma’noda tabiiy holatdir.
Mamlakatda faqat friksion va tarkibiy ishsizlik mavjud bo’lgan holatda to’la bandlik deb ataladi.
Bu holatdagi ishsizlik darajasi esa tabiiy ishsizlik darajasi deb yuritiladi. Bir hisobda, mamlakatda tabiiy ishsizlikning bo’lgani ma’qul.
Ishsizlikning tabiiy darajasi doimiy miqdor deb hisoblanmaydi. Har bir mamlakatda friktsion va stukturaviy ishsizlik ko’lami iqtisodiy vaziyatning me’yoriy huquqiy asoslarining aholi turmush tarzining o’zgarishiga bog’liq holda o’zgarib turadi. Hozirgi vaqtda ishsizlikning tabiiy darajasi 6-7 % atrofida qabul qilingan bo’lsada, biroq bu foizlar turli mamlakatlar bo’yicha tebranib turishi mumkin.
Odatda, ishsizlikning haqiqiy darajasi uning tabiiy darajasidan yuqori va ishlab chiqarish quvvatlari to’liq ishlamaydi. Qarib, barcha mamlakatlarda iqtisodiy resurslardan to’liq foydalanmaslik holatlari mavjud. Kamdan_- kam paytlarda masalan, urush harakatlari ketayotgan davrda iqtisodiy resurslar shu jumladan ishchi kuchiga talabning keskin o’sib ketishi natijasida ular ishlab chiqarishga to’liq safarbar qilinadilar va natijasida ishsizlikning tabiiy darajasidan past bo’lgan ishsizlik holati paydo bo’ladi.

Thank you for your attention! By Norkulov Shaxzod