Ishlanmaning qisqacha mazmuni

Ishlanmaning qisqacha mazmuni
Litiy-polimer katod kompozitlari
asosida akkumulyatorlar
21-asrning dastlabki choragida litiy-ionli akkumukyatorlar muqobil energiya manbai sifatida yangi imkoniyatlar yaratmoqda. So’nggi yillarda dunyo olimlari ushbu yangi avlod batareyalarini keng miqyosda o’rganishmoqda va bunday izlanishlar katta ilmiy-amaliy ahamiyat kasb etmoqda.

Eng ilg’or avtomobil kompaniyalari ham suyuq yoqilg’I o’rnini bosuvchi va ekologik toza energiyadan foydalanishga o’tishmoqda. Shuning uchun litiy-ion batareyalarning yuqori potensiali va katta zaryad sig’imi tufayli elektromobillarda ham keng miqyosda qo’llanila boshladi. Odatda keng qo’llaniladigan litiy-ion batareyalari anod-elektrolit-katod sistemasidan tashkil topgan bo’lib, litiy-ioni anod va katod orasida elektrolit yordamida harakat qiladi va interkalyatsiyalanadi. Izlanishlar shuni ko’rsatadiki, anod materialga C asosli grafit qo’llanilishi va katod uchun Li_xMeO₄ tarkibli birikmalar qo’llash orqali sistema potensialini 3,5-3,9 V gacha ko’tarish mumkin. Bunda zaryadlanish tezligi, sig’imi va chiquvchi potensial miqdori katod materialga qarab o’zgarishi kuzatiladi.

Ilmiy ishning maqsadi
Ushbu ilmiy ishlanma orqali keyinchalik muqobil energetika manbai bo’lgan noorganik-polimer birikma xususiyatli gibrid batareyalar yaratishdan iborat. Dastlabki tadqiqotlarimizda LiFePO₄-polianilin (LFP-PANI) kompozitsion material sintez qilib olish va ushbu materialni katod sifatida qo’llab litiy-ion akkumulyatorlarini zaryad sig’imini, zaryadlanish vaqtini va potensial qiymatini yaxshilash.
Litiy-polimer katod kompozitlar quyidagi sxema asosida sintez qilindi:

1. 
   LiFePO₄ sintez sxemasi
   

LiFePO₄ ning sintezi gidrotermal usulda har xil temperature ta’sirida olib borildi. Ushbu reaksiya mahsulotlari rentgen fazaviy tahlil, infra-qizil spektroskopiya hamda ultra-binafsha spektroskopiya usullarida tasdiqlandi.

2. 
   PANI sintez sxemasi
   

3. 
   In-situ usulida sintez qilinadigan LFP-PANI kompozitsion materiali sintez qilish
   

Polianilin va LiFePO₄ asosida LFP-PANI kompozitsion materiali sintez qilinib, rentgen fazaviy tahlili hamda infra-qizil spektroskopiya tahlillari bilan tavsiflandi.

LFP-PANI kompozitsiyasi bilan katod va anod material strukturasi
Olinadigan namunalar tok o’tkazuvchi va bog’lovchi komponentlar bilan 80:10:10 nisbatda aluminiy metali ustiga qoplanadi. Anod materialda mis metali ustiga qoplangan grafit qo’llaniladi. Elektrolit uchun LiClO₄ ning DMSO dagi 1M eritmasidan foydalanilgan xolda elektrokimyoviy tahlillar amalga oshiriladi
Tashkilotning nomi va bog’lanish rekvizitlari:
Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy universiteti kimyo fakulteti fizikaviy kimyo kafedrasi.
Fizikaviy kimyo kafedrasi magistranti Gulyamov B.
Tel.: [phone]

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI


MIRZO ULUG’BEK
NOMIDAGI O’ZBEKISTON
MILLIY UNIVERSITETI

Litiy-polimer katod kompozitlari

asosida akkumulyatorlar





Toshkent - 2022