Ishlab chiqarishda boshqaruv

m

)  ushbu  mahsulotning  yaroqli  birliklari  miqdoriga  (N)  bo`lish  yo`li 

bilan aniqlanadi: 

m = (MR

m

) : N    (1.2.1) 

Quyidagi  formula  bo`yicha  bir  turdagi  ―m

1

‖ mahsulot iste`mol xususiyatining 

bir birligiga moddiy resurslar salmoqli  sarfini ham hisoblash mumkin: 

 

Bu yerda: 

MR

s

 – mahsulotning bir jismoniy birligiga moddiy resurslarning salmoqli sarfi; 

Mb

m

 – hisobot davrida ishlab chiqarilgan mahsulot birliklari miqdori; 

M

iuh

  –  hisobot  davrida  ishlab  chiqarilgan  mahsulot  iste`mol  xususiyatining 

umumiy hajmi. 

Mahsulot  ishlab  chiqarishga  moddiy  resurslar  sarfining  umumiy  tavsifi  bo`lib 

material  sig`imi  ko`rsatkichi  (M)  xizmat  qiladi.  U  mahsulot  birligiga  (yoki  iste`mol 

xususiyati  birligiga)  natural  yoki  qiymat  shaklida  moddiy  resurslar  haqiqiy  sarfini 

baholaydi.  Bu  ko`rsatkich  alohida  turdagi  moddiy  resurslar  (material  sig`imi, 

energiya sig`imi, yonilg`i sig`imi) sarfini tavsiflaydigan ko`rsatkichlar bilan bevosita 

bog`liq.  Bu  ko`rsatkichlar  natural,  natural  –  qiymat  va  qiymat  shaklida  o`lchanadi. 

Mahsulotning material sig`imi turli ko`rsatkichlar bilan o`lchanishi mumkin: 

1) ishlab chiqarilgan mahsulot bir birligiga moddiy resurslarning salmoqli sarfi 

(salmoqli material sig`imi): 

M=m=MR

m

 : N (1.2.3) 

2)  ishlab  chiqarilgan  mahsulot  bir  birligiga  bir  necha  turdagi  moddiy 

resurslarning qiymat shakldagi sarfi miqdori (1t, 1m