Ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti «iqtisodiyot» kafedrasi «Mikroiqtisodiyot» fanidan

1.2.Pandemiya davrida korxonalar xarjatlari va ularni kamaytirish choralari

Pandemiya davrida korxonalarning etkazib beruvchilar bilan bog‘liq tashkiliy siyosatidagi o‘zgarishlar masalasida respondentlarning sezilarli soni (55%) hech qanday o‘zgarishni qayd etmagan. Biroq 7-8% korxonalar yangi ta’minotchilarni izlab topganligini va xaridlar hajmini kamaytirish bo‘yicha kelishuvlarga erishilganini ta’kidlashgan.

Ma’lumot uchun: «o‘zgarmagan» javobining eng yuqori qiymati saqlash va transportirovka qilish sohasida kuzatildi – 68%. Turar joy va oziq-ovqat xizmatlari sohasida 16% korxonalar xaridlar to‘xtatilganligi haqida xabar berishgan.

Pandemiya bilan bog‘liq chora-tadbirlar joriy etilgandan so‘ng, xarajatlarni kamaytirish yo‘nalishida 67% korxonalar o‘zgarish bo‘lmagan deb javob berdi. Respondentlarning faqat 1% o‘z faoliyatini to‘xtatgan va davlat organlari tomonidan subsidiyalar uchun so‘rovlarni taqdim etgan.

Ma’lumot uchun: xarajatlarni kamaytirish yo‘nalishida o‘zgarishlar yo‘qligi asosan, qishloq xo‘jaligi, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi (85%) va axborot-kommunikatsiya sohalari (80%) kichik va o‘rta biznes vakillari tomonidan tanlangan. Turar joy va oziq-ovqat xizmatlari uchun bu ko‘rsatkich faqat 48% tashkil qilgan.

Respondentlar umumiy sonining 59%, koronavirus bilan bog‘liq chora-tadbirlar joriy etilgandan so‘ng tashkilotning savdo bozorlari bilan shug‘ullanishdagi faoliyati o‘zgarishi haqidagi savolga hech qanday o‘zgarish bo‘lmagan deb javob bergan. Biroq 7-8% ishtirokchilar mijozlar bilan mahsulot va xizmatlar uchun etkazib berish vaqtlarini kechiktirish va narxlarni pasaytirish haqida kelishuvlarga erishishgan.

Kichik va o‘rta biznesning katta qismi (64%), pandemiya boshlanganidan beri o‘z bizneslarini rivojlantirish rejalarini o‘zgartirmagan. Korxonalarning atigi 5-6% biznesni yuritishning yangi shakllarini ishlab chiqishni hamda tovarlar va xizmatlarning yangi turlarini o‘zlashtirishni yo‘lga qo‘ygan.