Ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirishga ta’sir etuvchi omillar

Shu bilan birga ma`lum omilning ta`sirchanligi, ya`ni uning ko'p sarflanishi asta­sekin kamaytirilib boriladi. Masalan, mahsulot birligiga nisbatan sarflanadigan xom ashyo, yoqilg'i, elektr quvvati, ishchi kuchi va boshqalar muntazam ravishda tejaladi. Bu esa ishlab chiqarish samaradorligining oshib borishiga olib keladi.

• Shu bilan birga ma`lum omilning ta`sirchanligi, ya`ni uning ko'p sarflanishi asta­sekin kamaytirilib boriladi. Masalan, mahsulot birligiga nisbatan sarflanadigan xom ashyo, yoqilg'i, elektr quvvati, ishchi kuchi va boshqalar muntazam ravishda tejaladi. Bu esa ishlab chiqarish samaradorligining oshib borishiga olib keladi.
•           Shu o’rinda ta`kidlash joizki, "ko’p sarflanadi" degan so’z o’z­o’zidan isrofgarchilikni va, binobarin, atrof­muhit ekologiyasiga ham salbiy ta`sirni anglatadi. Jumladan, xom ashyo kop sarflanadigan yoki "suv talab" korxonalarda shunga mos ravishda xom ashyoni to'la ishlatilmasligi, uning chiqindiga ketishi, suvning ifloslanishi kabi holatlar yuz beradi. Demak, bu borada tejamkorlik ham iqtisodiy, ham ekologik ahamiyatga ega bo’ladi.
•           Ishlab chiqarish tarmoqlarini joylashtirishda barcha shart­sharoitlar, omillardan kelib chiqiladi. Lekin ma`lum tarmoqni hududiy tashkil etishda hamma omil emas, ulardan faqat ayrimlari etakchi, hal etuvchi rol o’ynaydi. Buning uchun yaratiladigan mahsulot birligiga, masalan, suv yoki elektr quvvati, ishchi kuchining qay darajada sarflanishini aniqlash talab etiladi. Boshqachaqilib aytganda, "kasr maxrajida" mahsulot birligi, uning suratida esa alohida­alohida omillar (masalan, 1 tonna shakar olish uchun qancha xom ashyo, ya`ni qand lavlagi ishlatiladi, qancha elektr quvvati yoki mehnat sarflanadi va h.k.) turadi. qaysi omil bo'yicha yirik son chiqsa, uning ahamiyati shuncha yuqori bo'ladi va u ko'rilayotgan ishlab chiqarish tarmog'ini joylashtirishda belgilovchi, aniqlovchi vazifani o’taydi.