Ishlab chiqarish kompleks mexanizatsiyalashtrish va avtomatlashtrisha

Ishlab chiqarish kompleks mexanizatsiyalashtrish va avtomatlashtrisha
Ishlab chiqarish jarayonini mexanizatsiyalash deganda undagi qo‘l mehnatini mashina va mexanizmlar ishi bilan almashtirish, shuningdek, unchalik rivojlangan emas mashina va mexanizmlarni yanada ilg‘orlari bilan almashtirish tushuniladi.
Mexanizatsiyani baholash ishlab chiqarish jarayonlari MOT va TR ikkita ko'rsatkich bo'yicha ishlab chiqarish metodologiyasi bo'yicha amalga oshiriladi: mexanizatsiyalash darajasi va mexanizatsiyalash darajasi. Ushbu ko'rsatkichlarni aniqlash uchun asos operatsiyalarni birgalikda tahlil qilishdir texnologik jarayonlar va ushbu operatsiyalarda ishlatiladigan uskunalar.
Mexanizatsiyalash darajasi (Y,%) mexanizatsiyalashgan mehnatning umumiy mehnat xarajatlaridagi ulushi bilan belgilanadi:
Bu erda T m - qo'llaniladigan texnologik hujjatlardan jarayonning mexanizatsiyalashgan operatsiyalarining murakkabligi, pers. min; T 0 - barcha operatsiyalarning umumiy murakkabligi, odamlar. min.
Mexanizatsiyalash darajasi (C, %) to'liq avtomatlashtirilgan texnologik jarayon bilan taqqoslaganda, inson mehnat funktsiyalarini ishlatiladigan asbob-uskunalar bilan almashtirish foizi bilan belgilanadi:

bu erda M - mexanizatsiyalashgan operatsiyalar soni;
4 - ATP uchun maksimal havola;
H - operatsiyalarning umumiy soni;
Z 1 , Z 4 - mos ravishda 1, 4 ga teng foydalaniladigan uskunaning zvenolari;
M 1, M 4 - Z 1, ..., Z4 aloqalari bo'lgan uskuna yordamida mexanizatsiyalashgan operatsiyalar soni.
Metodologiyaga ko'ra, almashtiriladigan funktsiyalarga qarab, barcha mexanizatsiyalash vositalari quyidagilarga bo'linadi:
1) qo'l asboblari uchun (kalitlar, tornavidalar) - Z = 0;
2) qo'lda ishlaydigan mashinalar (burg'ulash) - Z = 1;
3) mexanizatsiyalashgan qo'lda ishlaydigan mashinalar (elektr matkap) - Z = 2;
4) mexanizatsiyalashgan mashinalar (presslar) - Z = 3;
5) yarim avtomatik mashinalar - Z = 3,5;
6) avtomatik mashinalar (avtomatik mashina yuvish) - Z = 4.
Mexanizatsiyalash ko'rsatkichlarini hisoblash amalga oshiriladi:
1) texnik xizmat ko'rsatish jarayonlari uchun - bitta ta'sir uchun;
2) TR jarayonlari - bitta TR uchun;
3) ombor va yordamchi ishlar - saqlanadigan tovarlarning shartli miqdori yoki yordamchi ishlarning har bir turi hajmiga nisbatan.
Texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlashni mexanizatsiyalash ko'rsatkichlari, yuk ATP ko'rsatkichlari yuk mashinasining eng ko'p modeli bo'yicha va avtomobil poezdlari uchun hisoblanadi.
Kompleks mexanizatsiyani ishlab chiqish va joriy etish, ishlarni texnologik sikllar bo'yicha tarmoqda ishlab chiqarishni tashkil etish yuklash-tushirish va tashish ishlarini mexanizatsiyalash bilan uzviy bog'liqdir. Shuning uchun ham umumiy, ham texnologik maqsadlar uchun mos vositalarni yaratish dasturi tayyorlandi va amalga oshirilmoqda.
Mamlakatimizda ekin maydonlarining uchdan ikki qismi shamol va suv eroziyasidan himoyaga muhtoj ekani bois, tuproqni bu hodisaning zararli ta’siridan asrash ishlarini mexanizatsiyalashga alohida e’tibor qaratilmoqda. 125 million gektarga yaqin ekin maydonlari suv eroziyasiga uchragan, shamol eroziyasi 92 million gektar maydonda sodir bo'lishi mumkin, eroziyaga moyil erlarning qariyb yarmi suv va shamol eroziyasining birgalikda namoyon bo'ladigan hududlarida joylashgan. Eroziyaga qarshi kurash chora-tadbirlari majmuasida turli tuproq-iqlim zonalarida dala ekinlarini yetishtirish uchun tuproqni muhofaza qilish texnologiyalari va eroziyaga qarshi uskunalar muhim o‘rin tutadi. Shamol eroziyasidan zarar ko'rgan hududlarda dala yuzasida cho'chqa va boshqa o'simlik qoldiqlarini saqlab qolgan holda tekis qilib ishlov berishdan foydalanishga asoslangan tuproqni himoya qilish texnologiyalari keng tarqalgan. Bunday qayta ishlash tuproqni puflashdan ishonchli himoya qiladi va hosildorlikni oshiradi.
Hozirgi vaqtda eroziyaga qarshi mashina va asbob-uskunalar majmuasi yaratilgan bo'lib, ular orasidan yassi kesgichlar-podsholar KPG-250A va KPG-2-150, kultivator-yassi kesgichlar KPP-2,2, og'ir kultivatorlar KPE-3,8A, rod kultivator KSH- 3,6A , igna tirmalari BIG-ZA, don ekinlari SZS-9 va SZS-2,1. Ushbu mashinalar soatiga 7-9 km tezlikda ishlaydi va qishloq xo'jaligi va ekspluatatsion ko'rsatkichlarni yaxshiladi. Ularning metall tarkibi juda maqbuldir. Yana zamonaviy va yuqori unumdor mashinalar yaratish boʻyicha tajriba-konstruktorlik ishlari olib borilmoqda (shamol eroziyasiga moyil boʻlgan hududlarda ishlash uchun 30 turdagi texnik jihozlar ishlab chiqilmoqda; ulardan 17 tasi 1990 yilgacha oʻzlashtirilishi kerak). Eroziyaga qarshi uskunalarni yaratish va takomillashtirish ishlari ularning agrotexnik va texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini yaxshilash maqsadida eroziyaga qarshi seriyali mashinalarni modernizatsiya qilish, eroziyaga qarshi ishlarni kompleks mexanizatsiyalashni yakunlash uchun yangi turdagi mashinalarni o‘zlashtirish yo‘nalishida olib borilmoqda. turli tuproq-iqlim zonalarida dala ekinlarini yetishtirishda eroziya ishlari va nihoyat, 30-80 kN traktorlar uchun yuqori samarali eroziyaga qarshi uskunalarning yangi avlodini yaratish yo'nalishida.
Tahlillar shuni ko'rsatadiki, qishloq xo'jaligida mehnat unumdorligining o'sishi Traktorlar birligining quvvatini yanada oshirish va qishloq xo'jaligi ishlarini birlashtirish tamoyiliga asoslangan mashinalar majmuasini yaratish bilan bog'liq. Mobil energetikani rivojlantirish tendentsiyalari qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalash darajasini oshirish istiqbollari bilan uzviy bog'liqdir. Bu tendentsiyalar ma'lum darajada o'zaro bog'liqdir. Qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalashda uchta asosiy tushuncha ajralib turadi, ularga ko'ra mobil energiya traktorlar, o'ziyurar shassilar va o'ziyurar mashinalarni yaratish yo'lida rivojlanishi mumkin. Parkni universal traktorlar va qishloq xo‘jaligi asbob-uskunalari majmuasi bilan jihozlash hisobiga mehnat unumdorligini oshirish zaxiralari ahamiyatsiz deb hisoblanadi. Shu bois traktorlar, ayniqsa, haydaladigan traktorlarning ixtisoslashuvini yanada oshirishga alohida e’tibor qaratilmoqda.