|
буғлари, ишқорлар) мавжуд, ҳамда юқори хавфли
шароитда келтирилган омиллардан битта ёки иккитаси
бир вақтда мавжудлиги билан тавсифланади. Шу
категорияга очиқ майдонларда, хонадан ташқарида
ишлатилаётган электр қурилмаларни киритиш мумкин.
Сув хўжалигидаги кўпчилик хоналар юқори хавфли ёки
ўта хавфли шароитли хоналарга киради (поли ер ёки
бетонли хоналар, юқори намли насос станциялари,
суғориш машиналари ва ҳ.к.).
Хавфи кам бўлган шароитли хоналарда юқоридаги
иккита гуруҳда
келтирилган омилларнинг биттаси ҳам мавжуд эмас
3.Ёнғин хавфсизлиги тўғрисидаги қонун қачон қабул қилинган ва унинг мазмун моҳияти.
Yong‘in - bu nazorat qilib boimaydigan hodisa boiib, bebaho moddiy va madaniy boyliklarni bir daqiqada yo‘q qiluvchi, atrof muhitni izdan chiqaruvchi ofat, ayniqsa u fuqarolaming joniga kulfat keltimvchi favquloddagi vaziyatdir. Yonginning kelib chiqishi uch omilning bir vaqtda, bir joyda duch kelishining oqibatidir, ya’ni: - yonuvchan modda (neft, qog‘oz, yog'och va boshqalar); - havo harorati (issiqlik); - uchqun-alanga (gugurt, uchqun, elektr simining qisqa tutashuvi)
O`z res 2000-yil 30 sentyabr Yong`in xavfsizligi qonuni 6 ta bo`lim 40 ta modda
Xalq xo‘jaligida yongin chiqishining asosiy sabablari quyidagilardan iborat: - chekish paytida yonginga ehtiyotsiziik bilan munosabatda boiish, yonuvchan moddalami yoqish, gugurt bilan yoritish va boshqalar. Bunday yongin umumiy yonginning 26% ini tashkil qiladi; - bolalaming o‘t bilan o‘ynashi - 14 %; - elektr jihozlarini boshqarish qoidalarini buzish natijasida - 13,5%; - pechka va tutun quvurlarining noto‘g‘ri o‘matilishi oqibatida - 8,5%; - isitgich jihozlaridan noto‘g‘ri foydalanishda - 8,3%; - elektr moslamalarini montaj qilish qoidalarining buzilishi - 5%; - payvandlash ishlarini bajarishda yongin xavfsizlik qoidalarining buzihshi - 2,3%; - texnologik jihozlami boshqarish qoidalarining buzilishi - 1,2% ni tashkil etadi. Demak, yonginning birinchi sababiga kichik yongin manbalari turtki boiishi mumkin, bular - sigaret qoldiqlari, uchqunlar va o‘chirilmagan gugurt qoldiqlari; yuqori haroratli issiqlik manbalari - alanga, pechka va tutun chiqadigan quvurlaming qizigan konstruksiyalari va boshqalar boiishi mumkin. Yongin natijasida quyidagi xavfli omillar paydo boiadi: ochiq alanga va uchqunlar; havo va predmetlardagi yuqori harorat; yongindan paydo boigan o‘tkir zararli mahsulotlar; tutun; kislorod miqdorining pasayishi, bino va inshootlaming yemirilishi va buzilishi; portlashlar sodir boiishi; yongin boigan joylarda turli kimyoviy va zaharli moddalarning atrof muhitga tarqalishi, yongin suv bilan o'chirilganda turli kimyoviy moddalar qorishmasi natijasida portlashlar yuz berishi va boshqalar. 192 Ma’lumotlarga ko‘ra, yong‘indan nobud bo‘lganlarning 60-80% i nafas olish yoilarining zaharlanishi yoki toza havoning yetishmasligi oqibatida halok bo‘lar ekan.Yongin vaqti 3 fazaga boiinadi: Birinchi fazada (5 dan 30 daqiqagacha) harorat sekin koiariladi va fazaning oxirida tez koiariladi. Masalan, yopiq eshik va derazalardan yopiq b o iib havo yetishmasligi natijasida yongin kichik miqyosda kechadi, bxmda issiqlik y ig ila borib, keyingi fazaning boshlanishini ta’minlaydi. Ikkinchi fazada - alanga jadal tarqalib, harorat tez koiariladi (o‘zining «max» qiymatiga erishadi). Bunda alanga inshootning tashqari qismiga ham chiqishi kuzatiladi. Uchinchi fazada - yonuvchi narsalaming yonib boiishi oqibatida haroratning pasayishi kuzatiladi. Yonginning tarqalish tezligi ham har xil boiadi. Yog‘ochdan qurilgan binolarda alanganing tarqalish tezligi t-2 m/min; yonmaydigan konstruksiyalarda 0,3-0,4 m/min; yonuvchan erituvchilar yonganda, masalan, toluol yonganda alanganing tarqalish tezligi 10-15 m/min ga teng boiadi.
Вариант-59
Шовқин кўрсатгичлари ва одам организмига таъсири
Фавқулодда вазиятлар вазирлиги қачон ташкил топган ва уларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари.
Иш шароитларининг электр хавфсизлиги бўйича классификацияси.
Шовқин кўрсатгичлари ва одам организмига таъсири
Xavfsizlik qoidarini qoilab xavflarni bartaraf qilish yoki
texnosfera (ishlab chiqarish muhiti)ni normallashtirish hamda texnosfera
xarakteristikalarini inson xarakteristikalarini xarakteristikalariga moslashtirishga
asoslangan. Bunda gomosfera va texnosfera ko‘rsatkichlari
bir-biriga yaqinlashtiradi. Bu usul ishlovchilami shovqin, chang, gaz,
yoritilganlik, harorat, jarohatlanish va boshqa xavfli omillardan himoya
qilishga qaratilagan tadbirlar majmuasini hamda xavfsiz uskuna j ihozlarni
qoilash orqali amalga oshiriladi. Masalan, to‘qimachilik kombinatlarida
yuzaga keladigan ishlab chiqarish changlari; jihozlardan chiqadigan
shovqin, ish joylaming yoritilganligi va boshqa koisatkichlar me’yor
darajalarida boiishi talab etiladi.
Fizikaviy (shovqin, silkinish, va boshqa turdagi titrashlar, nurlanishlar,
iqlim o‘zgarishlai-i: ob-havo haroratining isishi yoki sovib ketishi),
atmosfera bosimining o‘zgarishi yoritilish darajasi, chang-to‘zonlaming
koiarilishi va boshqalar). Ish joylaridagi ishlovchilami himoya vositalari yordamida himoyalashga
asoslangan. Bunda texnosfera xarakteristikalarini o‘zgartirish uchun
har xil himoya vositalri qoilaniladi. Masalan, shovqin chiqadigan ishlab
chiqarish tarmoqlarida shovqinga qarshi qurilmalar, kimyo sanoatida zaharli
gazlami ish joyidan kamaj^iruvchi-so‘ruvchi shkaflar, yiiqori haroratli
ish joylarida sovitish qurilmalarini ishlatish, zaharli kimyoviy moddalar
ishlatiladigan joylarda inson organizmini himoya qiluvchi vositalami
qoilash va boshqalarni aytish mumkin. Ammo real shart-sharoitlarda
yuqoridagi usullaming faqat bittasini qoilash orqali ishlovchilaming
zaruriy xavfsizlik darajasini ta’minlash mumkin boimaydi. Iloji boricha
amaldagi usullami tatbiq etish orqaligina maqsadga erishish mumkin
2.Фавқулодда вазиятлар вазирлиги қачон ташкил топган ва уларнинг ҳуқуқ мажбуриятлари.
Do'stlaringiz bilan baham: |
