Ишлаб чиқаришда шовқин ва титраш. Режа

13.5. Жамоа ва шахсий ҳимоя воситалари.
Ўзбекистон Давлатининг “Меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисида” ги қонуннинг 13-моддасига асосан корхона маъмурияти ишчи ва хизматчиларни бепул шахсий ҳимоя воситалари, билан таъминлаши, сақлаш, ювиш, қуритиш, дезинфекциялаш, дезактивациялаш ва таъмирлаш ишларини бажариши керак. Шу билан бирга корхона ишчиларини махсус коржома, пойабзал, сут ёки унга тенглашадиган бошқа озиқ – овқат маҳсулотлари, берилиши шартдир.
Барча ҳимоя воситалари ишлатилишига қараб, жамоа ҳимоя воситалари ва шахсий ҳимоя воситаларига булинади.
а) Агар ишнинг хавфсизлигини жиҳоз ва ускуналарнинг конструкцияси, ишлаб чиқариш жараёнини ташкил қилиш, архитектура-режалаштириш ечимлари ва жамоа ҳимоя воситаларини қўллаш билан таъминлаш иложи булмаган тақдирда, шахсий ҳимоя воситалари қўлланилади.
б) Шахсий ҳимоя воситалари вазифаларига қараб қуйидагиларга булинади:
-ихоталовчи костюмлар (пневмоқостюмлар, намдан ихоталовчи костюм-лар, скафандрлар);
-нафас аъзоларини ҳимоя қилиш воситалари (газниқоблар, респератор-лар, ҳаво шлемлар, ҳаво маскалар);
-коржомалар (комбинзонлар, ярим комбинзонлар, курткалар, шимлар, костюмлар, халатлар, плашлар, пўстинлар).
-махсус пойафзал (этиклар, қунжи калта этиклар, ботинкалар, қўнжли ботинкалар, туфлилар, калишлар, ботилар);
-қўлларни ҳимоя қилиш воситалари (қўлқоплар);
-бошни ҳимоя қилиш воситалари (каскалар, шлемлар, шапкалар, береткалар, шляпалар);
-юзни ҳимоя қилиш воситалари (ҳимоя ниқоблари);
-кўзни ҳимоя қилиш воситалари (ҳимоя кўзойнаклари);
-эшитиш аъзоларини ҳимоя қилиш;
-эҳтиёт мосламалари (эҳтиёт камарлари, диэлектрик гиламчалар, қўл чангаклари, манипуляторлар, тиззани, тирсакни ва елкани эҳтиёт қилиш мосламалари);
-ҳимояловчи дермотологик воситалар (ювиладиган пасталар, кремлар, мойлар).
Ҳимоя воситалари техник эстетика, эргономика талабларига жавоб бериши, ҳимоя самарадорлиги юқори булиши, ишлатишда қулай булиши, бажарилаётган иш турига мос булиши керак. Шу иш учун мўлжалланган ва қабул қилинган тартибда тасдиқланган техник ҳужжатлари булмаган, шахсий ҳимоя воситаларини қўллаш тақиқланади.
Назорат саволлари.
1. Шовқин ва титраш ҳақида умумий маълумотлар.
2. Шовқин ва титрашга қарши кураш усуллари.
3. Шовқиндан ҳимояланиш усуллари ва воситалари.
4. Титрашдан ҳимояланиш усуллари ва воситалари.
5. Жамоа ва шахсий ҳимоя воситалари.