Analitik kimyoda ishlatiladigan ko’pgina moddalar u yoki bu darajada zaharlidir, shuning uchun ulardan foydalanishda ishlash qoidalariga rioya qilmoq kerak.
Tahlil qilinuvchi modda va reagentlarni tatib ko’rish qat’iyan man etiladi! Ish boshlashdan avval talabalar laboratoriyada ishlashning umumiy va maxsus qoidalari bilan tanishib chiqishlari hamda maxsus jumalga imzo chekishlari kerak.
Laboratoriyada ish boshlashdan avval, bajariladigan ishning maqsadi aniqlanadi, reja tuzilib, kerakli idish, asbob, materiallar tayyorlanadi
Ish stolida yuqoridagilardan tashqari ish natijalarini qayd etish uchun laboratoriya jurnali bo’lishi mumkin.
Laboratoriyada texnika xavfsizligiga rioya qilgan holda tartib va ozodalik, ayniqsa reaktivlarni iflos qilmaslik zarur:
a) reaktiv saqlanadigan idishni o’ng qo’lda ushlab, uning qopqog’ini idish ichiga kirib turadigan qismini stolga tegizmay yuqoriga qaratib qo’yiladi.
b) reaksiya olib borilayotgan idishni devoriga pipetkaning uchi tegmasligi kerak.
Ishni shunday uyushtirish kerakki, laboratoriya ishlari uchun (tindirish, sentrifugalash, qaynatish, eritmani bug’latish va boshqalar) ajratilgan vaqt mobaynida, bajarilishi uchun ko’p vaqt talab qilmaydigan ishlarni (idish yuvish, reaktivlar tayyorlash, alohida ionlarni aniqlash va boshqalami) ham bajarish mumkin bo’lsin.
Reaksiyaga kirishuvchi eritmalarni alangada isitish boshlang’ich moddalami kamayishiga olib keladi, shuning uchun bu ishni suv hammomida olib boriladi. Bunda probirkaning og’zi o’ziga yoki yonida ishlayotgan o’rtog’iga qaratilmasligi lozim. Probirkada qaynatilayotgan eritma ko’zga tushmasligi uchun uni ishiovchi shaxs bo’lmagan tomonga qaratiladi.
Eritmaning hidini bilish uchun, probirkadan o’ziga qarata qo’l yordamida havo oqimini yengil xarakatga keltiriladi.
Tutun, zaharli yoki noxush bug’ va gazlar (masalan, ammiak, konsentrik kislota va boshqalar)ni hosil bo’lishi bilan boradigan ishlar mo’ri ostida olib boriladi.
Vodorod sulfidi (zahar!) qo’llash bilan boradigan tajribalar mo’rili shkaf ostida olib boriladi. Chiqindilar shkaf ichidagi maxsus idishlarga bo’shatilishi kerak.
Simob, mishyak (zahar!) va kumush tuzlari qoldiqlarini rakovinaga to’kish mumkin emas. Ular ajratilgan alohida idishlarga quyiladi.
10.Ish yakunida qo’lni yaxshilab yuvish zarur.
11.Reaktiv, distillangan suv, gaz va elektrni tejash lozim.
12.Ishni tamomlagach, talaba ish joyini tartibga keltirishi, elektr asboblami, gaz va suv kranlarini berkitishi zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: |