Irratsional ten`lemeler



Download 58 Kb.
Sana04.02.2023
Hajmi58 Kb.
#907721
Bog'liq
5-лекция


4-lektsiya
Irratsional ten`lemeler. Modul` belgisi qatnasqan ten`lemeler
Reje

  1. Radikal tu`sinigi.

  2. Irratsional ten`lemeler.

  3. Irratsional ten`lemelerdi sheshiw usillari.

Belgisiz x radikal (koren) belgisi astinda qatnasqan ten`lemeler irratsional ten`lemeler deyiledi. Irratsional ten`lemelerdi shechiwden aldin ten`lemede qatnasqan an`latpalardin` ma`niske iye bolatug`in ko`pligin aniqlaw kerek boladi.
Irratsional ten`lemelerdi shechiwde, tiykarinan ten`lemedegi irratsional an`latpalar qa`siyetlerinen ha`m olar u`stinde birdeylik tu`rlendiriwlerden paydalaniladi. Bul jerde :
(a) Irratsional an`latpalardin` o`zgeriw ha`m aniqlaniw oblastlari olardan du`zilgen ten`lemenin` korenleri qanday sha`rtlerdi qanaatlandariwin (ten`lemeni shechpesten) biliw imkaniyatin beredi.
(b) Birdeylik tu`rlendiriwler na`tiyjesinde berilgen irratsional ten`leme o`zine ten` ku`chli ten`lemege (yamasa ten`leme ha`m ten`sizlikler sistemasina) keltiriledi. Ma`selen: ( )
1.
2.
3.
4. .
Demek, ten`lemenin` eki ta`repinin` belgisi on` bo`lg`andag`ana oni jup ko`rsetkishli da`rejege ko`terip, o`zine ten` ku`shli ten`lemege almastiriw mu`mkin eken.
Irratsional ten`lemeni shechiwdin` tiykarg`i usillari:
-Aniqlaniw yamasa o`zgeriw ko`pligin tekseriw menen sheshimi bar yamasa joq ekenligin aniqlaw;
-joqaridag`i 1-4) ekvivaplentlikten paydalaniw;
-ja`rdemshi o`zgeriwshi kiritiw usili;
-radikallardi ajiratiw (bir-birinen ajiratip, ten`liktin` eki ta`repine o`tkerip, da`rejege ko`teriw);
-ten`lemenin` eki ta`repin onin` bir ta`repindegi an`latpag`a tu`yinles bolg`an an`latpag`a ko`beytiw.
Misal. Usi ten`lemeni sheshin`.
Ten`lemedegi an`latpalar ma`niske iye boliwi ushin
yag`niy ,
yag`niy
boliwi kerek. Demek, bolatug`in sheshimlerin tabiw kerek.
Berilgen ten`leme to`mendegishe sheshiledi:


Endi tabilg`an sheshimlerdin` berilgen ten`lemeni qanaatlandiriwin tekseremiz:
a) bo`lgan jag`dayda .
b) bo`lgan jag`dayda .
Demek, berilgen ten`lemenin` shechimi boladi:
Download 58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish