Iroliz jarayoni natijasida etilen olishning termodinamik kattaliklarini optimallash

3.4. Yengil pirolizlash (visbreking)
Neft qoldiqlarini qayta ishlash vaqtida yarimgudron va gudron chiqayotgan qoldiqning qovushqoqligini pasaytirish hisobiga, odatda qozon yoqilg‘ilari mahsuloti olinadi. Xom ashyo uncha parchalanmagan bunday jarayon yengil piroliz yoki visbreking deb nomlanadi.
Visbreking — bu termik piroliz, tarkibida boy maxsulotlar bo‘lmagan neft xom ashyolarini qayta ishlash uchun qo‘llanadi. Visbreking — vakuum ostida haydash jarayonida hosil bo‘lgan og‘ir qoldiqlarga ishlatiladi. Bunda uning bir qismi termik piroliz holatiga tushadi. Mahsulotni yana fraksiyalarga ajratish mumkin, bu esa qoldiq hajmining kamayishiga olib keladi. So‘ngra, qoldikda parchalash uchun neotsugning ayrim distillatlari erituvchi (razbavitel) sifatida qo‘shiladi, natijada visbrekingning qoldig‘i qoldiq yoqilgi sifatida ishlatishga yaroqli holga keladi. Distillyatning miqdori qurilmadan chiqayotgan mahsulotdan kam — bu bilan qoldiq yoqilg‘i hajmi pasayadi.
Erituvchi (razbavitel) sifatida og‘ir piroliz gazoylini ishlatish mumkin. Pirolizlash gazoyli shu qurilmada olinadi.
Visbreking termik pirolizni eslatadi. Ammo intensivligi bilan ajralib turadi. Bu holatda qurilma oddiy va jarayon arzondir. Boshqa tomondan esa, vakuum ostida haydashda olingan 20-30% og‘ir qoldiqda transformatsiya lozim bo‘ladi.
Ko‘pgina davlatlarning neftni qayta ishlash sanoatida, to‘g‘ri haydash bilan olingan gazoylning sezilarli miqdori kub qoldiqlarida qoladi. Qoldiq yoqilg‘i imkoniyatlarini bilgan holda qoldiq miqdorini kamaytirish vakuum ostida haydashga olib kelishi mumkin. Bu esa katalitik piroliz bilan qo‘shilishiga (termik pirolizning esa kokslanish bilan qo‘shilishiga) olib keladi. Biroq bu qattiq qoldiq destruksiyasi emas faqat qoldiq miqdorini kamaytirish bo‘lib hisoblana
Gidropiroliz - katalitik piroliz va katalitik riformingga nisbatan ancha qiyindir. Shuning uchun ham u aynan ana shu ikkita jarayon bajaradigan masalalarni yecha oladi. Gidropiroliz, asosan, gazoyl tipidagi xom ashyoning uzgarishi hisobiga benzin komponentlari miqdorini oshirishga imkon beradi. Gazoylni o‘zi olingan jarayondan ikkinchi marta qaytadan utkazish bilan benzin komponentlarining sifatini oshirishga erishib bo‘lmaydi. Gidropiroliz og‘ir gazoylni yengil distilyatga aylantirishga imkon beradi (reaktiv va dizel yoqilg‘isi). Eng muhimi - gidropirolizda haydalmaydigan hech qanday og‘ir qoldiq (koks, pech yoki kub qoldiq) hosil bo‘lmaydi. Unda faqat yengil qaynaydigan fraksiyalar hosil bo‘ladi.