Iqtisodiyotning modernizatsiyalash sharoitida asosiy vositalar hisobini takomilashtirish masalalari

Tadqiqot metodologiyasi
. Maqolani yozishda quyidagi metod va usullar 
qoʻllanildi: tizimli va omiliy tahlil, funksional va qiyosiy tahlil, axborotni qayta 
ishlashning usullari. 
Tahlil va natijalar. 
Korxonaning samaradorlik darajasi koʻplab omillarga, shu 
jumladan ishlab chiqarish kuchlarining asosiy elementi boʻlgan va ularning 
rivojlanishini belgilaydigan mehnat va moddiy sharoitlar bilan jihozlash darajasiga 
bogʻliq. Buxgalteriya hisobi tomonidan alohida obyekt sifatida ajratilgan tashkilotning 
asosiy vositalari deb yuritiladi. 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 
ǀ
ISSUE 3 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 839
Asosiy vositalar tushunchasi turli tomondan tavsiflanishi mumkin. Keling, "asosiy 
vositalar" tushunchasining talqinini turli mualliflar nuqtayi nazaridan 1-jadvalda koʻrib 
chiqamiz. 
1-jadval 
"Asosiy vositalar" tushunchasini talqin qilishda turli xil yondashuvlar 
Muallif yoki manbalar
"Asosiy vositalar" tushunchasining talqini 
O’zbekiston 
Respublikasi 5-son 
BHMS “Asosiy 
vositalar”. 
Asosiy vositalar deb, ishlab chiqarish va noishlab 
chiqarish sohasida foydalanadigan, shuningdek uzoq 
muddatli ijaraga beriladigan va uzoq muddat davomida 
(bir yildan ortiq) xizmat qiladigan vositalarga aytiladi. 
O‘zbekiston 
Respublikasi davlat 
statistika qo‘mitasi 
Asosiy vositalar - korxona tomonidan uzoq muddat 
davomida xo‘jalik faoliyatini yuritishda mahsulot ishlab 
chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish 
jarayonida yoxud ma'muriy va ijtimoiy-madaniy 
vazifalarni amalga oshirish maqsadida foydalaniladigan 
moddiy aktivlar. 
U. I. Inoyatov, 
S. D. Yusupova, 
F. R. Salimbekova 
Asosiy vositalar – deb, o‘zining tabiiy ko‘rinishini uzoq 
muddat saqlab turadigan, asta-sekin eskiradigan va 
ishlab chiqariladigan mahsulot qiymatiga o‘z qiymatini 
o‘tkazadigan mehnat vositalariga aytiladi.[9-20] 
K. B. Urazov 
Asosiy vositalar - bu korxonalar tomonidan xo’jalik 
faoliyatini 
yuritishda 
uzoq 
muddat 
davomida 
mahsulotlarni ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki 
xizmatlarni ko’rsatish, shuningdek ma’muriy va 
ijtimoiy 
–madaniy funksiyalarni bajarish uchun 
ishlatiladigan moddiy aktivlar.[10-19] 
A. S. Alisenov 
Asosiy vositalar-bu ishlab chiqarish jarayonida bir 
necha bor ishtirok etadigan va o’z qiymatini ishlab 
chiqarilgan tovarlarga qismlarga bo’lib o’tkazadigan, 
shu bilan birga moddiy shaklini o’zgartirmaydigan 
mehnat vositalari. [13-18] 
И. V. Zaxarov 
Moddiy shakldagi asosiy vositalar mehnat vositalarini 
ifodalaydi. [15-20] 
V. P. Astaxov 
Korxonaning 
asosiy 
fondlari-bu 
uzoq 
muddatli 
aktivlarga tegishli boʻlgan, mahsulot ishlab chiqarishda, 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3