Iqtisodiyoti

Qisqacha xulosalar 
Bozor munosabatlari sharoitida barcha xo‘jalik yurituvchi 
subyektlarning o‘z faoliyatidan ko‘zlagan pirovard maqsadi – iqtisodiy 
samaradorlikka erishishdir. Iqtisodiy samaradorlik korxonada sarflangan 
investitsiyalarning foydalilik darajasini anglatadi. Bunda mutlaq va 

---

364 
nisbiy ko‘rsatkichlardan foydalaniladi, ushbu ko‘rsatkichlar ichida 
rentabellik darajasi mihim ahamiyatga ega. 
Qishloq xo‘jaligi tarmog‘ida faoliyat yurituvchi tadbirkorlik 
subyektlari iqtisodiy samaradorlikni oshirib borishga e’tibor berishlari 
lozim. Iqtisodiy samaradorlik qanchalik yuqori bo‘lsa, korxonani 
rivojlantirish, xodimlarni moddiy rag‘batlantirish, kengaytirilgan ishlab 
chiqarishni tashkil etish, zamonaviy texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha 
imkoniyatlari shunchalik yuqori bo‘ladi.
Nazorat va muhokama uchun savollar: 
1. Iqtisodiy samaradorlik deganda nimani tushunasiz? 
2. Iqtisodiy samaradorlik darajasini qanday ko‘rsatkichlar ifodalaydi? 
3. Yalpi daromad deganda nimani tushunasiz? 
4. Yalpi daromad summasi qanday aniqlanadi? 
5. Sof foyda nima va u qanday aniqlanadi? 
6. Rentabellik darajasi nima va u qanday aniqlanadi? 
7. Foyda me’yori deganda nimani tushunasiz va u qanday aniqlanadi? 
8. Qanday tadbirlar qishloq xo‘jalik mahsulotlari miqdorini oshirib, 
sifatini yaxshilaydi? 
9. Qanday tadbirlar moddiy, mehnat va pul xarajatlari tejalishini 
ta’minlaydi? 
10. Qishloq xo‘jaligida iqtisodiy samaradorlikni oshirish uchun qanday 
tadbirlarni amalga oshirish kerak? 
 
 
BOB YUZASIDAN AMALIY TOPSHIRIQLAR: 
1-topshiriq: 
Klaster
usuli yordamida qishloq xo‘jaligida iqtisodiy samaradorlikni 
tavsiflovchi ko‘rsatkichlarni tushuntirib bering.
Iqtisodiy 
samaradorlikni 
tavsiflovchi 
ko’rsatkichlar 
Nisbiy 
Mutlaq 

---

365