Iqtisodiyot (tarmoqlar va sohalar bo‘yicha)

TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI IQTISODIYOT VA TURIZM FAKULTETI 2-OLIY TA’LIM "IQTISODIYOT (TARMOQLAR VA SOHALAR BO‘YICHA)"TA‘LIM YO‘NALISHI 2-BOSQICH 821-GURUH TALABASI CHORSHANBIYEVA SHODIYANING MAKROIQTISODIYOT FANIDAN MUSTAQIL ISHI

INFLATSIYANING MOHIYATI VA KELIB CHIQISH SABABLARI

REJA:

• 1.Inflatsiya va uni yuzaga keltiradigan omillar.
• 2.Inflatsiyani yuzaga chiqish shakllari va turlari.
• 3.Inflatsiya nazariyalari.
• 4.O’zbekistonda inflatsiyaga qarshi chora-tadbirlar.

Inflatsiya tushchasi.

• Inflatsiya 18-asrning o’rtalarida muomalaga ta’minlanmagan juda ko’p miqdorda pul chiqarishi natijasida pul tizimidagi inqiroz holat asosida yuzaga kelgan.Inflatsiya lotincha <> so’zidan olingan va shishish ko’pchish,ko’tarilish ma’nosini anglatadi.
• Inflatsiya-ijtimoiy ishlab chiqarishda yuzaga keladigan disproporsiyalar nomutanosibliklar sababli tovarlar va xizmatlar bahosining to’xto’vsiz va natijada muomalasi qonunining buzilishi va oqibatda pul birligining buzilishiga aytiladi.

• Inflatsiyani yuzaga chiqish shakllari.

• Mahsulotlar va xizmatlarga narxni o’sishi natijasida pulni qadrsizlanishi

• Milliy pul birligining xorijiy valyutaga nisbatan tushushi

• Oltin va xorijiy valyutaning milliy valyutadagi narxini ko’tarilishi

• Milliy pul birligining xarid qilish qobiliyati pasayishi

• Aholi va xo’jalik subyektlarida xorijiy valyutaning jamg’arilishi

• Mamlakat aholisida oltinning to’planishi

• Inflatsiya turlari

Inflatsiyani ikki tarzda yuzaga chiqadi.

Xorijiy amaliyotda inflatsiyaning yuzaga chiqishi usullarga ko’ra quyidagi turlarga ajratiladi.

Inflatsiya nazariyalari.

Inflatsiyani barqarorlashtirish usullari.

• Inflatsiya qarshi usullar

• Pul islohoti

• Inflatsiyaga qarshi siyosat

• 1.Nulifikatsiya
• 2.Restobratsiya
• 3.Devolmatsiya
• 4.Denominatsiya

• 1.Deinflatsion siyosat
• Davlat xarajatini qisqartirish
• Soliq yukini kuchaytirish
• Pul massasini cheklash
• 2.Daromadlar siyosati

• Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришган дасталабки кунларидан бошлаб юртбошимиз раҳнамолигида мамлакатимизда қатъий пул-кредит сиёсати олиб борилмоқда. Олиб борилаётган бундай сиёсат натижасида инфляция суръати белгиланган меъёрларда ушлаб туришга эришилмоқда. Президентимизнинг бу жараёнлар ҳақидаги қуйидаги гаплари жуда ўринлидир.” Пухта ўйланган қатъий пул-кредит сиёсатини изчил олиб бориш туфайли инфлятсия кўзда тутилган прогноз кўрсаткичлари чегарасида, яъни йиллик 7,8 фоиз даражасида сақлаб қолинди”[24].Ушбу омил мамлакатимизда инфляция суръатларини аҳоли турмуш даражасига кам даражада таъсир этаётганлигидан далолат беради.
•