Iqtisodiyot” kafedrasi “mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot” fanidan o`quv-uslubiy majmua

9-mavzu. DAVLAT BUDJETI. BUDJET SOLIQ SIYOSATI

1-masala.
Sartaroshlik xizmatlari, manikyur, pedikyur, kosmetolog va boshqa shunga o‘xshash xizmatlar uchun 2014 yil bir oyga to‘lanadigan soliq miqdori Toshkent shahrida eng kam ish haqining 4 baravari, Nukus shahri va viloyat bo‘ysunuvidagi shaharlarda 2 baravari, boshqa aholi punktlarida 1 baravari miqdorida o‘rnatilgan edi. 2015 yilda bu soliq miqdorlari eng kam ish haqining 0,5 baravariga qisqartirildi. Shu ma’lumotlarga asoslangan holda soliq miqdorlarini barcha hududlar uchun 2014 va 2015 yillar uchun hisoblang va solishtiring.

2-masala.

Toshkent shahri va viloyat markazlarida hamda boshqa shaharlar va qishloq joylarda 5 sotix, 8 sotix yer uchastkasi mavjud bo‘lgan fuqarolardan undiriladigan yer solig’i summasini 2014 va 2015 yillar uchun hisoblang.

3-masala

A va V mamlakatlarning iqtisodiyoti quyidagi ma’lumotlar bilan yoritib berilgan:

Ko’rsatkichlar	A mamlakat	V mamlakat
1.Moliyaviy yil boshida davlat qarzi qiymati ( mln. dol.da)	2000	2000
2. Moliyaviy yil davomidagi nominal davlat xarajatlari(mln.dol.da)	200	200
3. Narx darajasi (yil boshida)	1,0	1,0
4. Inflyatsiyaning yillik sur’ati	0,0	0,1
5. Davlat qarzi bo’yicha nominal foiz stavkasi	0,03	0,13
6. Davlat byudjetiga nominal soliq tushumlari (mln.dol.da)	260	260

Hisoblang:

a) Mamlakatda davlat qarzlariga xizmat ko’rsatish bo’yicha foiz to’lovlarining nominal miqdori qanday?

b) Har bir mamlakatda byudjet defitsitining rasmiy bahosi qanday?

v) Har qaysi mamlakatda davlat qarzining nominal va real qiymati qanday (yil oxirida)?

4-masala.
2000 yilda YaIM – 2300, xususiy investitsiyalar – 200 ni tashkil etgan. 2001 yilda bu ko’rsatkichlar muvofiq tarzda 2550 va 250 tashkil etdi. Avtonom soliqlar 120, davlat xarajatlari – 100 ga teng. Iqtisodiyotda haqiqiy ishsizlik tabiiy ishsizlik darajasidan 2% yuqori, YaIMning davriy ishsizlikka ta’sirchanlik koeffitsienti 3 ga teng. Avtonom xarajatlar, muvozanatli va potentsial YaIM, inflyatsion (retsession) farq, shuningdek farqni bartaraf etish uchun davlat xarajatlarini qanchalik o’zgartirish kerakligini aniqlang.

5- masala.

Iqtisodiyot quyidagi ma’lumotlar bilan ifodalangan:

Iste’mol funktsiyasi C = 800 + 0,9 (Y – T), davlat xarajatlari G = 500, investitsiyalar hajmi I = 360, soliqlar hajmi T=400. Quyidagilarni aniqlang:

a) muvozanatli YaIM;

b) soliqlar va davlat xarajatlari multiplikatorlari;

v) agar potentsial YaIM 15000 teng bo’lsa, unga erishish uchun davlat xarajatlarini qay tarzda o’zgartirish zarur?