Iqtisodiyot” kafedrasi “mikroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot” fanidan o`quv-uslubiy majmua

11-mavzu IQTISODIY O`SISH VA UNING MODELLARI

1-masala

Mamlakatdagi YaIMning real o‘sishi yiliga 4%ni tashkil etadi. Asosiy fondlarning umumiy qiymati YaIMdan uch baravar ko‘proqdir. Bir yilda kapitalning ishlab chiqarishdan chiqib ketishi YaIMning 15%ni tashkil etadi. Umumiy daromaddagi mehnatning hissasi 60%ga teng. Jamg’armaning optimal me’yorini ("Oltin qoida"ga to‘g’ri keladigan jamg’arma me’yorini), kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasini va bir ishchiga to‘g’ri keladigan daromadni aniqlang (A = 1).

2-masala

Ishlab chiqarish funktsiyasining ko‘rinishi Y = K^L^1-,  = 0,5, mehnat birliklarning miqdori 16, kapital birliklarning miqdori esa 9. Mehnat va kapital egalarining daromadini aniqlang.

3-masala

Ishlab chiqarish funktsiyasining ko‘rinishi Y = K^1/2L^1-1/2, mehnat birliklarning miqdori 25, kapital birliklarning miqdori esa 100. Agar muvozanatli foiz stavkasi sharoitida davlat xarajatlari 8ga, jamg’arma esa 10 ga teng bo‘lsa, ishlab chiqarilgan mahsulotning taqsimlanishi qanday bo‘ladi?

4-masala

Ishlab chiqarish funktsiyasining ko‘rinishi Y = AK^L^1-,  = 1/3, mehnat birliklarining miqdori 8, kapital birliklarining miqdori esa 64. Ishlab chiqarish omillarining umumiy unumdorligi 60 ga teng. Ishlab chiqarish hajmini aniqlang.

5-masala

Ishlab chiqarish funktsiyasining ko‘rinishi Y = K^1/2L^1-1/2, mehnat birliklarining miqdori 100, kapital birliklarning miqdori esa 36. Agar muvozanatli foiz stavkasi sharoitida iste’mol 40ga, investitsiyalar esa 12 ga teng bo‘lsa, davlat xarajatlarining hajmini aniqlang.

6-masala

Agar yalpi ichki mahsulotdagi kapitalning ulushi 25%, mehnatning ulushi 75% bo’lsa,uholda kapital zahirasi yiliga 2%ga, ishchi kuchi soni 3%ga hamda YaMD esa 2 %ga ko’paysa, omillarning jami unumdorligini toping.

7-masala

Mamlakatda jamg’arish normasi 28 %ni, aholining yillik o’sish sur’ati 1% ni, mehnat tejovchi texnologik taraqqiyoti sur’ati 2 %ni, asosiy kapitalning ishlab chiqarish normasi ; %ni tashkil etadi. Bitta xodimga to’g’ri keladigan daromadning (ishlab chiqarish hajmining) barqaror darajasini toping.

8-masala

Solouning iqtisodiy o’sish modelida ishlab chiqarish funktsiyasi quyidagi ko’rinishga ega: Kapitalning chiqib ketish normasi 5%,aholi soni yiliga 1 %ga ko’payadi. Texnologik taraqqiyot sur’ati 2 %. U holda “oltin qoida”ga mos keluvchi jamg’arish normasi miqdorini toping.

9-masala

Agar yalpi ichki mahsulotdagi kapitalning ulushi 25%, mehnatning ulushi 75% bo’lsa, u holda kapital zahirasi yiliga 2%ga, ishchi kuchi soni 3%ga hamda YaIM esa 2 %ga ko’paysa, omillarning jami unumdorligini toping.

10-masala

Aytaylik, iqtisodiyot dastlab AD₀=AS₀=100 birl. Darajada muvozanat holatida bo’lsin. Jamg’arish normasi 50 %, akselerator 2 ga teng.

Qo’shimcha o’sishning muvozanatli darajasini, yalpi talab va yalpi taklifning muvozanatli darajalarini aniqlang.

Agar tadbirkorlar yalpi taklif hajmini 150 birlikkacha ko’paytirsa iqtisodiyotda qanday o’zgarishlar ro’y beradi.