Iqtisodiyot” kafedrasi “ ” fanidan kurs ishi mavzu: ishsizlik, ularning turlari va darajasi bajardi

Sanab o'tilgan asosiy ishsizlik turlariga qo'shimcha ravishda, boshqa bir qator turlari mavjud:
– yashirin (yashirin) ishsizlik - bu (Rossiyada) to'liq bo'lmagan ishchilarni yoki majburiy (ma'muriy) ta'tilda bo'lganlarni o'z ichiga oladi. Boshqa bir talqinda, bu fond birjasida ro'yxatdan o'tmagan, ammo mustaqil ravishda ish izlayotgan ishsizlarni o'z ichiga olishi kerak. Ba'zi talqinlarda u iqtisodiy faol bo'lmagan aholini ish qidirayotgan, ammo ish topishni istagan qismini o'z ichiga oladi; ishlaydigan, lekin daromadlari tirikchilik darajasidan past (deyarli ishlamay turib); haddan tashqari band bo'lganlar ("ish joyidagi ishsizlik", ya'ni rasmiy ravishda ishlaydigan ishchining ishlab chiqarish funktsiyalarining haqiqiy etishmasligi);
– turg'un ishsizlik - bu uzoq vaqt (odatda bir yildan ortiq) ish topolmaydigan ishsizlarni o'z ichiga oladi. Odamlar ruhiy tushkunlik tufayli ruhiy tushkunlikka tushib, og'irlashadi;
– institutsional ishsizlik - mehnat bozori samaradorligi va moslashuvchanligini pasaytiradigan har qanday qonuniy va tashkiliy sabablar tufayli yuzaga kelgan (xususan, bu uning infratuzilmasining rivojlanmaganligi, aholining ayrim toifalari uchun ish topishda qiyinchiliklar va boshqalar bilan bog'liq);
– ishsizlik kutishlari - bu ish haqi qattiqligi ta'sirida ishlay olmaydiganlarni o'z ichiga oladi (narxlar va ish haqining qisqa muddatli qat'iyligi 3-bobda qarang), bu ishchi kuchi taklifining qoziqlarga bo'lgan talabdan oshib ketishiga olib keladi va shu sharoitda yuzaga keladi. ishning etishmasligi;
– mavsumiy ishsizlik - bu ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyati mehnatning mavsumiy tabiati bilan bog'liq (birinchi navbatda qishloq xo'jaligi);
– "soxta" ishsizlik - ishlamoqchi bo'lmagan va ishsizlik nafaqasi uchun hayotdan qoniqqan ro'yxatdan o'tgan ishsizlarni o'z ichiga oladi.

XULOSA.
Yuqorida ko’rib o’tganimizdek ishsizlik ham insoniyat oldida turgan
katta muammolardan biridir. O’zbekistonda, yuqorida aytib o’tganimizdek, istiqloldan so’ng o’zimizda rivojlanmagan ko’pgina sohalar rivojlantirildi. Bu esa albatta yangi loyihalarga inson mehnati resurslari jalb etilgani va
bunda ishsizlikning kamayishini ko’rdik.
Ammo ishlab chiqarish sohasi bir maromda tekis ketavermaydi.Tadbirkorlik har doim yangiliklar va yangi texnikalarga ehtiyoj sezadi. Ishlab chiqarishda samarali bo’lgan texnologiyalar esa ish unumdorligini
oshirgan holda ishsizlikni ortishiga ham olib keladi. Shu sababdan yuqorida aytilgan olimlarning fikri,ya’ni aholini to’liqligicha
ish bilan ta’minlashning iloji yo’qligi to’g’ridir.
Har bir inson hozirgi kunda biror faoliyatni amalga oshirishni o’ylashi yoki o’zi yoqtirgan kasbni kuchli mutaxassisi bo’lish haqida aniq maqsad bilan harakat qilishi lozim.Shundagina ishsizlikning oldi olinadi.Yurtimizda
hozirgi kunda yoshlarga ilm olishi va yangi g’oyalarini amalga oshirishi
uchun keng imkon yaratilgan. Agar biz imkoniyatlarimizdan qo’limizdan kelgancha foydalanib O’zbekiston ravnaqi yo’lida harakat qilsak,o’ylaymanki kelajakda yurtimizda ishsizlik
muammosi bo’lmaydi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR.
Курс иши усубий кўрсатмасида баён қилинганидек, ёзиш керак.