Iqtisodiyot fakulteti

1. FOYDALANILGAN ADABIYOTLARGA SHARH VA AKADEMIK YOZUV

X. M. Mamatqulov. Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar. O‘quv qo‘llanma. -T.: SamISI, 2008. Qoʻllanmaning 15-bobi bevosita xalqaro valyuta munosabatlariga bagʻishlangan. Unda xalqaro valyuta tizimining mazmun mohiyati, tuzilishi, rivojlanish bosqichlariga batafsil toʻxtalib oʻtilgan. Va quyidagicha taʼrif berilgan: Xalqaro valyuta tizimi (XVT) xalqaro valyuta munosabatlarini tashkil qilishga doir davlatlararo tuzilgan tashkilotdir. U mamlakatlararo barcha tashqi iqtisodiy aloqalarning rivojlanishi jarayonida shakllanadi.

Xalqaro valyuta tizimining asosiy elementlari quyidagilardir:

• milliy va jamoa valyuta rezervlari birligi;

• xalqaro likvidli aktivlarning tuzilmasi va xususiyati.

• valyuta tengligi va kursi mexanizmi;

• valyutaning dastlabki holatiga qaytarishga sharoit yaratish;

• xalqaro hisob-kitob qilish shakli;

• xalqaro valyuta bozori va xalqaro oltin bozori rejimi;

• Xalqaro valyuta fondi (XVF) va xalqaro tiklanish va taraqqiyot banki (XTTB) singari moliyaviy tashkilotlarda valyuta – pul munosabatlarini boshqarish.

Shuningdek 19-bobida xalqaro valyuta tashkilotlarining Oʻzbekoston iqtisodiyotiga taʼsiri va undagi roli haqida ham maʼlumotlar mavjud.