Iqtisodiyot asoslari fani predmeti vazifasi va ahamiyati

Taklifning o‘zgarishi oqibatlari:

Taklifning oshishi.

SS–Taklifning boshlanish qiyshiq chizig‘i, OR–muvozanat narxi, OQ–talab va taklifning hajmi deb faraz qilaylik. Taklif oshadi va uning qiyshiq chizig‘i S₁S₁ tomonga qarab ko‘chadi. Bu mavjud narxdagi tovarlarning keragidan ortiq darajada ko‘payishiga olib keladi. Punktir chizig‘i bilan belgilangan bu oshiqchalik narxning tushishiga olib keladi. Narx pasayganda talabning hajmi muvozanatlovchi yangi OR₁ narxi qaror topguncha o‘sib boradi. Yangi muvozanat bahosi vujudga kelganida Talab taklifga tenglashadi.

S₁

S

Q

P

Q₁

0

S₁

S

P₁

D

D

narx

Miqdor
Taklifning kamayishi.

Endi S₁S₁ – taklifning boshlang‘ich qiyshiq chizig‘ining OR, muvozanat narxi va OQ – talab va taklifning hajmi. Taklif kamayadi va uning qiyshiq chizig‘i SS tomonga ko‘chadi. Bu mavjud bo‘lib turgan narxda tovarning taqchilligini keltirib chiqaradi. Narxlar shkalasida qalin chiziq bo‘lagi bilan belgilangan bu taqchillik narxning o‘sishiga olib keladi. Narx o‘sganida talabning hajmi muvozanat narxi OR qaror topmaguncha kamayib boradi. Muvozanat narxi vujudga kelgach, talabning hajmi taklifning kattaligiga teng bo‘ladi.

Teng bir xil bo’lgan boshqa sharoitlarda taklifning kamayishi narxning o’sishi va talabning kamayishiga olib keladi.