Iqtisodiyot asoslari fani predmeti vazifasi va ahamiyati

Ishlab chiqarish omillari:

 Tabiiy resurslar – «yer».

 Odam resurslari – «mehnat».

 Ishlab chiqarish resurslari – «kapital».

Mehnatning ishlab chiqarish omili ekanligi haqida gapirganimizda biz odamlarning o‘zlarining jismoniy va aqliy imkoniyatlari, shuningdek, ta’lim olish paytida qo‘lga kiritilgan ko‘nikmalar va ish tajribalarini ishga solish yo‘li bilan tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha faoliyatini nazarda tutamiz. Boshqacha qilib aytganda, ishlab chiqarish faoliyatini tashkil qilish uchun odamlarning qobiliyatlari qandoq bo‘lsa, shundoq sotib olinmasdan, balki bu qobiliyatlardan ma’lum vaqt davomida, ma’lum bir turdagi ne’matlarni sotish uchun foydalanish huquqi qo‘lga kiritiladi. Shunday qilib, mehnatni sotib olish deganda aniq mehnat xizmatlarini vaqtning ma’lum bir davriga sotib olish nazarda tutiladi.

Bu jamiyatning mehnat resurslarining hajmi mamlakatning mehnatga qobiliyatli aholisining soniga va bu aholi yil davomida ishlab berishi mumkin bo‘lgan vaqt miqdoriga bog‘liq demakdir.

Mehnat – ishlab chiqarishning to‘rt asosiy omilidan biridir.

Mehnat – insonning ish faoliyati bo‘lib, u ijtimoiy-iqtisodiy pozitsiyalardan uning aniq natijalaridan qat’i nazar, ish kuchininig yoki mehnatga qobiliyatlarining sarflanishi sifatida ko‘rib chiqiladi. Mehnat jarayoni o‘z ichiga uch asosiy omilni oladi. Bular:

- insonning maqsadga muvofiq faoliyati;

- mehnatga yo‘naltirilgan predmet;

- inson, ular yordamida mehnat predmetiga ta’sir qiladigan mehnat vositalari.