Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

 

200 

 

Xitoylik va xorijiy mutaxassislar EIH erishgan yutuqlar qatoriga, avvalo, barqaror 

iqtisodiy  o‗sish  sur‘ati,  hududlarga  ko‗p  miqdorda  xorijiy  investitsyalarning  jalb 

qilinishi,  mehnat  unumdorligining  sezilarli  o‗sishi  va  nihoyat,  aholi  turmush 

darajasining o‗sishini kiritishadi. 

Erkin  iqtisodiy  hududlar  muvaffaqiyatidan  guvohlik  beruvchi  misollardan 

tashqari ularni tashkil qilishda muvaffaqiyatsizlikka ham uchralgan. Masalan, Shri-

Lanka,  Gvatemala,  Liberiya,  Senegal  va  boshqa  davlatlarda  turli  ko‗rinishdagi 

erkin iqtisodiy hududlar nafaqat muvaffaqiyatsizlikka uchradi, balki, umuman, o‗z 

faoliyatini  to‗xtatdi.  Buning  asosiy  sabablariga  siyosiy,  iqtisodiy,  tashkiliy 

sabablarni ko‗rsatish mumkin. 

Siyosiy  sabablar  mamlakatdagi  umumiy  siyosiy  beqarorlik,  fuqarolar 

kelishmovchiliklari  va  boshqalardir.  Iqtisodiy  sabablarga,  avvalo,  erkin  iqtisodiy 

hududlardagi investor nuqtai nazaridan juda murakkab investitsion rejim haqidagi 

qonunchilik  kiradi.  EIHdagi  byurokratik  bashqaruv,  hududda  investorlarni 

ro‗yxatga olishda kerak bo‗lmagan protseduralar mavjudligi, hudud ustunliklarini 

yomon  reklama  qilinishi  ham  erkin  iqtisodiy  hududlar  taqdiriga  sezilarli  ta‘sir 

ko‗rsatadi.