Javob 2 Muloqot vositalarini muloqot jarayonida bir tirik jonzotdan boshqasiga etkaziladigan axborotni kodlashtirish, uzatish, qayta ishlash va ochib berish vositalari sifatida ta’riflash mumkin.
Muloqot vositalariga quyidagilar kiradi:
1. Til – muloqot uchun qo‘llaniladigan so‘zlar, ifodalar va ularni muloqotda qo‘llash uchun ma’noli iboralarga birlashtirish qoidalari tizimi, shuningdek, turli ko‘rinish va shakllardagi (matnlar, chizmalar, suratlar), axborot yozish, etkazish va saqlashning texnik vositalari (radio- va videotexnika, yozuvning mexanik, magnitli, lazerli va boshqa shakllari) dagi belgilar tizimlari va yozuvdan iborat.
2. Ohang, emotsional ifodalanganlik, bir xil iboraga turlicha ma’no berishga qodir.
3. Suhbatdoshning mimikasi, gavda holati, nigohi ibora ma’nosini kuchaytirishi, to‘ldirishi yoki rad etishi mumkin.
4. Imo-ishoralar muloqot vositasi sifatida umumiy qabul qilingan, ya’ni, belgilangan ma’noga ega bo‘lishi yoki ekspressiv, ya’ni, nutqning ifodaliligini yanada oshirishi mumkin.
5. Suhbatdoshlar muloqotidagi masofa madaniy, milliy an’analarga, suhbatdoshga bo‘lgan ishonch darajasiga bog‘liq bo‘ladi.
Javob 3 So'zning o'z va ko'chma ma'nolari. So'zlarning nutq jarayoniga bog'liq bo'lmagan atash ma'nosi o'z ma'no sanaladi. So'zning nutqdan boshqa so'zlarga bog'lanib hosil qiladigan yondosh ma'no ko'chma ma'no hisoblanadi. Masalan: Odamning qulog'i - o'z ma'no, qozonning qulog'i - ko'chma ma'noda.. O'z va ko'chma ma'no birikib, ko'p ma'noli so'zni hosil qiladi.
Sinekdoxa (yun. synekdoche — birga nazarda tutmoq, birga oʻylamoq) — metonimiya (majoz)ning koʻrinishlaridan biri; S.da ham maʼno koʻchishi oʻxshashlik, bogʻliklikka asoslansada, bu yerda koʻchish obʼyektlari oʻrtasidagi miqdoriy belgi yetakchilik qiladi; butun narsaning nomini uning qismi nomi bilan va, aksincha, qism nomini butun narsaning nomi bilan atash, koʻplik sondagi soʻz oʻrniga birlik sondagi soʻzni qoʻllash yoki aksincha ishlatish, baʼzan jinstur munosabatidagi soʻxtarning birbiri oʻrnida qoʻllanishi va boshqa Mac, "tirnoqqa zor boʻlmoq" iborasida tirnoq (qism) soʻzi bola, farzand (butun) maʼnosida, "besh qoʻl barobar emas" iborasida esa qoʻl (butun) soʻzi barmoq (qism) maʼnosida qoʻllangan; M. Sholoxov oʻz asariga "Inson taqdiri" deb nom qoʻyganda ham alohidalik (inson) oʻrnida umumiylikni (odamlar, butun bir xalq) nazarda tutgan. "Sotuvchi, haridor bilan xushmuomala boʻl!" koʻrinishidagi shiorlarda ham birlik sondagi sotuvchi va haridor soʻzlari aslida barcha sotuvchi va haridorlarni nezarda tutadi. S. badiiy adabiyotda asarning taʼsirchanligi va emotsionalligini oshirishda yoki subʼyektiv munosabat bildirishda muhim vosita hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |