392
munosib o`rin egallashdan iborat. XXI asr boshida O`zbekiston
taraqqiyotining I.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan strategiyasida
quyidagi muhim ustuvor yo`nalishlar mavjud. Bular:
1.Iqtisodiyotning izchil o`sishi va samaradorligini oshirish,
demokratik bozor islohotlarini chuqurlashtirish
asosida xalq turmush
darajasining barqaror va uzluksiz yaxshilanib borishini ta'minlash hamda
aholini kuchli ijtimoiy himoyalashga alohida e'tibor qaratish ko`zda
tutilgan. Bunda besh yil davomida ish haqining eng kam miqdorini 3,5
barovar oshirish va aholi jon boshiga to`g`ri keladigan o`rtacha daromadini
1,8-2,0 barovar ko`paytirish kerak bo`ladi.
2.Siyosiy va iqtisodiy hayotni, davlat va jamiyat qurilishini
erkinlashtirish, aholining siyosiy faolligini kuchaytirish, jamiyatda
manfaatdor
va
qarama-qarshi
kuchlar
o`rtasida
muvozanatni
ta'minlaydigan kuchli mexanizmni shakllantirish zarur. Xususan, iqtisodiy
sohani yanada erkinlashtirish maqsadida davlat boshqaruv rolini
chegaralash, xususiy mulk miqyoslarini kengaytirish,
mul-kdorlarning
mavqeyi va huquqlarini mustahkamlash, kichik va o`rta biznes
rivojlanishiga har tomonlama ko`mak berish hamda bozor infratuzilmasini
keng rivojlantirish lozim.
3.Shaxsiy manfaatlarni mamlakat, xalq manfaatlari bilan uyg`un
holda ko`radigan erkin, har jihatdan barkamol insonlarni tarbiyalash
asosida jamiyat ma'naviyatini yuksaltirish lozim.
4.Har qanday muammolarni amaliy yechishga qodir bo`lgan kadrlar
salohiyatini tayyorlashga erishish kerak. Chunki mamlakatning buyuk
kelajagi bugungi zamonaviy fikr yuritadigan, o`z xalqi va Vatani manfaati
g`oyalari adolatli avlod kelishiga bog`liq.
5.Iqtisodiyotda tarkibiy o`zgarishlarni amalga oshirish maqsadlari
quyidagilarda ifodalanadi:
·iqtisodiyotning xomashyoviy bir tomonlama rivojlanishiga chek
qo`yish;
·iste'molga tayyor tugallangan ishlab chiqarishga o`tish;
·importga qaramlikni
cheklash;
·eksport salohiyatini oshirish;
·istiqbolli sohalarga ustuvorlik berish, barqaror o`sish;
·mehnat resurslarining oqilona foydalanilishini ta'minlash;
·milliy bozorni ichki ishlab chiqarish hisobiga to`ldirish va aholi
talablarini to`laroq qondirish.
393
6.Jamiyatdagi barqarorlik, tinchlik, millatlar va fuqarolararo
totuvlikni,
sarhadlarimizning
dahlsizligini,
mamlakatimiz
hududiy
yahlitligini ta'minlashdan iborat.
Ushbu
yo`nalishlarda
belgilangan
vazifalar
mamlakatimiz
salohiyatining
qisqa
muddatlarda
yuqori
darajada
rivojlanishini
ta'minlashga imkon berdi. Shuning uchun ham 2005-2010 yillarda
iqtisodiy salohiyatda erishilishi ko`zda tutilgan tarkibiy o`zgarishlar
jumlasiga quyidagilar kiradi:
·qishloq xo`jaligini yangi texnika bilan ta'minlash, qishloq xo`jaligi
va unga bog`liq bo`lgan sohalarning iqtisodiy munosabatlarini
takomillashtirish;
·iqtisodiyotning
yuqori samarali, eksportga yo`naltirilgan
tuzilmasini shaklllantirish;
·iqtisodiyotning tayanch tarmoqlarini texnika bilan qayta jihozlash
va yanada rivojlantirish;
·yngil va qayta ishlash sanoati korxonalarini texnika bilan qayta
jihozlash va zamonaviylashtirish;
·yuqori texnologiya va ilm talab ishlab chiqarishni jadal
rivojlantirish;
Makroiqtisodiy barqarorlikni ta'minlashdagi islohotlarning yaqin
muddatdagi yo`nalishlari quyidagilarga qaratilishni ko`zda tutadi:
·budjetli tartibga solish darajasini bosqichma-bosqich kamaytirish
hamda, budjet mablag`lari ishlatilishi samaradorligini oshirish. Bunda
YAIM ning budjet orqali qayta taqsimlanishini 40-42%dan 25-28%ga
tushirish, bu bilan tovar ishlab chiqaruvchilarga soliq to`lovlari
kamayishiga erishadi, ijtimoiy talab ortadi.
·iste'molga ketadigan daromad emas, ko`chmas mulk,
zebi-ziynat
va qimmatbaho tovar va xizmatlar soliqqa tortilishi lozim, foydalanadigan
resurslar (yr, suv, ko`chmas mulk) ga soliq oshirishgani holda, birlamchi
tarmoqlar, boshlang`ich texnologik sikldagi soliqlarni kamaytirish;
·iqtisodiyotning
real
sektoridagi
moliyaviy
vaziyatni
sog`lamlashtirish uchun davlatning antimonopol va narx tartiblashtirish
faoliyatini oshirish, to`lovlar bo`yicha inqirozlarni yumshatish, baho
disparitetiga barham berish;
·raqobatda afzallikka ega bo`lgan qayta ishlash sanoati
korxonalarining iqtisodiy o`sish ustuvorliklarini
aniqlash orqali mamlakat
eksport samaradorligini oshirish;
·milliy valuta almashuv kursi barqarorligiga erishish.
394
Mamlakatning O`rta muddatli istiqbolida (2000-2005 yillar)
sanoatning qo`shimcha o`sish sur'atlari yiliga 8-9%ni qishloq xo`jalik
mahsulotlari ishi o`sish sur'ati 7-8%ni, xizmat ko`rsatish sohasida 7-9%ni
tashkil chilishi kutilmoqda. Binobarin, yengil sanoat oziq-ovqat, kimyo
sanoati, to’qimachilik va qishloq xo`jalik texnikasi ishlab chiqarishning
jadal sur'atlar bilan rivojlanishi muhim o`rin tutadi. Yangi asr stategiyasida
YAIMning 4-5% o`sishning ta'minlovchi import o`rnini ta'minlovchi
rivojlanish o`ringa iqtisodiyotning eksportga yo`naltirilgan tuzilmasini
shakllantirishga e'tiborni kuchaytirish kerak bo`ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
