Iqtisodiy ta’limotlar tarixi

Iqtisodiy ta’limotlar tarixi

MUSTAQIL ISH

FAN o’qituvchi:Anvar Berdiyev Topshirdi:2I-21-guruh talabasi Rahmatullayeva Aziza

Mavzu: Adim Smit qarashlarida ishtimoiy iqtisodiy talimotling ro’li

Reja:

• Adim Smit hayoti va ijodi.
• A.Smit iqtisodiy qarashlari.
• Manufaktura davrida A. Smitning nazariyalari

Adim Smit (1723-1790) Shotlandiyaning Kerkoldi shahrida boshxona amaldori oilasida dunyoga kelgan. Glazko va Oksfort universitetlarida ta’lim oldi. U yerda falsafa , adabiyot, tarix fanlari bilan birga fizika va matimatikani ham o’rgandi. A.Smit 1748-yilda Edenburgda ommaviy leksiyalar o’qiy boshladi. Glasko universitetining frofessori lavozimiga saylandi. Keyinchalik ishtimoiy fanlar kafedrasini boshqardi.

Adim Smit 1759-yilda o’qigan leksiyalari asosida etikaning falsafiy muammolariga bag’ishlangan o’zining birinchi “axloqiy xissiyot nazariyasi” kitobini yaratdi.Uning iqtisodchi bo’lishiga Glaskodagi o’ziga xos siyosiy iqtisod klubidagi ishtiroki qisman filasof va iqtisodchi David Yum bilan do’st bo’lganligi tasir qildi.

Ammo u 1764-yilda universitetdagi ishini tashlab , bir ingliz aristokratning oilasiga tarbiyachii bo’lib keladi. O’z tarbiyalanuvchisi bilan Yevropa bo’ylab sayohatga chiqadi. Shvedsariyada Bolter, Fransiyadagi Didro, fiziokratda F. Kene , A. Tyurgo, D. Alamber, Telvesiy, Golbao va boshqa taniqli professor olimlar bilan tanishdi. Bu uchrashuvlar olimning dunyoqarashini shakllantirishga katta ta’sir qildi

Adim Smitsing iqtisodiy g’oyalari U 1766-yilda o’z yurtiga qaytdi va o’zining bosh asari- “Xalqlar boyligining tabiati va sabablari to’g’risidagi tadqiqot”ni yozishga kirishdi. Bu asar 1766-yil martda Londonda chop etildi. Asardainsoniyat tomonidan ilgari yaratilgan iqtisodiy bilimlar mujassamlantirildi va umumiy nazariy prinsiplar asosida nisbatan batartib iqtisodiy fanlar tizimiga aylandi. Bu asar 5 kitobdan iborat.

1. Qiymat va qo’shimcha daromat muammolari tadqiq etildi. 2. Kapital jamg’arilishining shakllanishi davrida Yevropaning iqtisodiy rivojlanishi 3. Turli xalqlarda faravonlik kapitalizm taraqqiyotining tarixiy shart-sharoitlari 4. Merkanrilizm va fiziokratlarning ta’limotida munosabati 5. Davlat moliya tizimini tadqiqi qilish

ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!