Iqtisodiy tahlilda integral usulidan foydalanish

Iqtisodiy tahlilda integral usulidan foydalanish

Tayyorladi: Sirojiddinov Shukrullo

367_19 guruh 3-kurs talabasi

Reja

• Umumiy tushunchalar
• Integral usuldan foydalanib misollar ishlash
• Xulosa

• Iqtisodiy tahlilda oddiy (an’anaviy) metodlardan tashqari iqtisodiy matematik usullardan ham keng foydalanib, xo‘jalik hayoti yuzasidan xulosa va takliflar tayyorlanadi.
• Integral usuli — bu natija ko‘rsatkichlariga alohida omillar ta’sirini aniqlashni anglatib, zanjirli o‘rm almashtirish usulining takomillashgan shaklidir. Integral usulning takomillashgan jihati natija ko‘rsatkichiga birlik omillaming analitik jadvallardagi joylashuvi qanday bo‘lishidan qat’iy nazar ta’siri bo‘lmaydi

• An’anaviy (oddiy) metodning zanjirli o‘rin almashtirish usulida esa birlik omillarning analitik jadvallardagi ketma-ketligi ilmiy asoslangan bo‘lishi zarur. Aks holda, birlik omillarning ta’siri hisob-kitob qilinganda noto‘g‘ri ma’lumotlar shakllanib, tahlil xulosalarining noto’g‘ri bo'lishini ta’minlaydi.

Integral usuiida natija ko’rsatkichiga birlik omillarning ta’siri quyidagicha hisob-kitob etiladi

Ko'rsatkichlar	Biznes reja	Haqiqatda	Rejadan farqi
Mahsulot (ish, xizmat) hajmi, ming so‘m.	$320 700,00	$356 900,00	$36 200,00
Ishchilar soni, kishi	80,00	88,00	8,00
Mehnat unumdorligi, ming so‘m	$4 008,75	$4 055,68	$46,93
Mahsulot (ish, xizmat) hajmining biznes rejaga nisbatdan o ‘zgarishi,	x	x	$36 200,00
Ishchilar sonining o ‘zgarishi hisobiga mahsulot (ish, xizmat) hajmining o‘zgarishi	x	x	$32 070,00
Bir ishchining mehnat unmndorligini o‘zgarishi hisobiga mahsulot (ish, xizmat) hajmining o'zgarishi, ming so‘m.	x	x	$4 134,24

• Hisob-kitoblar: - ishchilar sonining o‘zgarishi hisobiga mahsulot (ish, xizmat) hajmining o'zgarishi

Xulosa

• Jadval ma’lumotlariga binoan xo‘jalik yurituvchi subyeklming mahsuloti (ish, xizmati) hajmiga omillar ta’siri ijobiy bo‘lgan. Sababi, natija omili (mahsulot hajmi) birlik omillar, ya’ni ishchilar soni va mehnat numdorligining hisobot davrida ko‘payishi hisobiga ortgan.