Iqtisodiy-ijtimoiy geografiya fanidan atamalar to’plami: Obyektivlik

Аҳоли пунктларининг жойлашув моделлари - аҳоли турар жойларининг ҳудудий моделлари. Аҳоли жойлашувининг қуйидаги турлари мавжуд: чизиқли, аломерацион, бир текис. Чизиқли: аҳоли пунктларининг жойлашуви транспорт магистралларига боғлиқ ҳолда жойлашуви Агломерацион: йирик шаҳар атрофида аҳоли пунктларининг тўпланиши. Бир текис: аҳоли пунктлари бир текис тақсимланган қишлоқ аҳолисини товарлар ва хизматлар таъминлаш маркази бўлиб хизмат қилади.

Милитаризм – бу давлатнинг ҳарбий қудратини доимий равишда ошириш сиёсати ва шу билан бирга халқаро ва ички низоларни ҳал қилишда ҳарбий кучдан фойдаланишга йўл қўйилишни асослашга қаратилган давлат сиёсати

Дезурбанизация – бу урбанизациянинг тескари жараёни бўлиб, у аҳолининг марказлашуви концентрацияси ва шаҳарлардан ташқарида жойлашуви билан намаён бўлади. Бу шаҳарларнинг таназзулга учраши ва уларнинг жамиятдаги аҳамиятининг пасайиши деб ҳисобланади; йирик шаҳарларнинг аҳолиси ва уларнинг ишлаб чиқариш салоҳиятининг қисқаришида намоён бўлади. " Дезурбанизация " атамасининг яна бир маъноси XX-асрда шаҳарсозликда шаҳарларни режалаштиришнинг йўналиши бўлиб, йирик шаҳарларнинг ижобий иқтисодий ва ижтимоий аҳамиятини инкор этиб, аҳолини яшаш жойларидан ташқарига кўчириш орқали уларни йўқ қилиш мақсад қилинган. Ушбу назария пайдо бўлиши шаҳар ва мамлакат ўртасидаги қарама – қаршиликларнинг кучайиши ва капиталистик шаҳарларнинг инқирози билан боғлиқ. Дезурбанизация ғоялари асосан Ф.Райт томонидан турар жой ва жамоат биноларини қишлоқ хўжалиги ерлари орасида жойлаштиришни таклиф қилган.

қизил чизиқлар — шаҳарсозлик ҳужжатларида белгиланадиган, мавзеларнинг, кичик даҳаларнинг ва режалаштириш тузилмаси бошқа элементларининг ҳудудларини аҳоли пунктларининг кўчаларидан, тор кўчаларидан ва майдонларидан ажратиб турувчи чегаралар;

ноёб ва алоҳида муҳим объектлар — алоҳида ёки биргаликда ўзига хос, бетакрор ҳажмий-режавий, конструктив, муҳандислик ёки технологик ечимлари ҳамда архитектура ғояси билан, юқори техник даражадаги ютуқлар ва меъморчиликни ўзида мужассам этган бинолар, иншоотлар ва уларнинг мажмуалари;